Αθήνα, 28
Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκεται η κυβέρνηση, με τον κ. Αντ. Σαμαρά να έχει ζητήσει από τους υπουργούς πλήρη εντατικοποίηση των προσπαθειών τους εν όψει της έλευσης της τρόικας. Ο Πρωθυπουργός ελέγχει ο ίδιος καθημερινά τους υπουργούς του και τα τηλεφωνήματα που γίνονται είναι αρκετά, καθώς θέλει να είναι όλα έτοιμα προτού φθάσουν οι εκπρόσωποι των πιστωτών. Ο ίδιος λέει στους συνομιλητές του ότι είμαστε μπροστά σε ένα πολύ δύσκολο δίμηνο – Σεπτέμβριος και Οκτώβριος -, κατά το οποίο θα κριθούν πολλά για τη χώρα και το μέλλον της. Ο κ. Σαμαράς διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να χάσει την ευκαιρία που έχει και γι’ αυτό συνεχίζει ο ίδιος το στενό μαρκάρισμα στους υπουργούς για να προχωρήσουν χωρίς καθυστερήσεις οι μεταρρυθμίσεις. Η εντολή του είναι να μη βρει η τρόικα κανένα ψεγάδι στην εφαρμογή του προγράμματος.
Υπό τη σκιά των διαφόρων σεναρίων που γίνονται στους κόλπους της γερμανικής Καγκελαρίας, του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης του ελληνικού χρέους, στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί πολεμικό κλίμα.
Ο Πρωθυπουργός, εκτός από τις εντολές που έχει δώσει στους υπουργούς για να κλείσουν όλες οι εκκρεμότητες που απορρέουν από τη συμφωνία της κυβέρνησης με την τρόικα, θέλει να αρχίσει να δημιουργείται και ένα θετικό κλίμα στην ελληνική κοινωνία.
Η κεντρική άποψη που επικρατεί στο Μέγαρο Μαξίμου είναι ότι δεν μπορεί να συντηρείται ένα κλίμα μιζέριας και μεμψιμοιρίας και πρέπει να αρχίσει η κυβέρνηση να προωθεί να προβάλλει διάφορες κινήσεις των υπουργείων που έχουν θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία.
«Δεν είναι όλα μαύρα, όπως λέει η αντιπολίτευση» τονίζουν στενοί συνεργάτες του Πρωθυπουργού και σημειώνουν ότι γίνονται πολλές σημαντικές κινήσεις που θα αρχίσουν να προβάλλονται με μεγαλύτερη ένταση. «Κόντρα στο μαύρο που προβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ, εμείς έχουμε να αναδείξουμε πολλές μικρές θετικές ειδήσεις» λένε από το πρωθυπουργικό επιτελείο.
Γραμμή ουδετερότητας
Την ίδια στιγμή το Μέγαρο Μαξίμου συστήνει ψυχραιμία στα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου για όσα λέγονται και γράφονται σχετικά με το ελληνικό χρέος, αλλά και στα σενάρια για το αν θα υπάρξει ή όχι και με ποιους όρους νέα οικονομική βοήθεια προς την Ελλάδα.
«Κλείστε τα αφτιά σας. Ως τις γερμανικές εκλογές θα ακούσουμε πολλά. Εμείς κάνουμε τη δουλειά μας και δεν αποπροσανατολιζόμαστε» είναι το μήνυμα του Πρωθυπουργού προς τους υπουργούς και η κεντρική γραμμή είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν εμπλέκεται στη σύγκρουση μεταξύ ΔΝΤ – το οποίο επηρεάζουν οι ΗΠΑ σε πολύ μεγάλο βαθμό – και Βερολίνου.
Η ελληνική κυβέρνηση θέλει να παραμείνει ουδέτερη η χώρα σε αυτή την αντιπαράθεση, η οποία την υπερβαίνει, και δεν επιθυμεί να συντηρηθεί η δημόσια συζήτηση για το χρηματοδοτικό κενό. Κεντρική άποψη είναι η επικέντρωση στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων αλλά και στην επίτευξη των άλλων στόχων, όπως είναι το πρωτογενές πλεόνασμα.
Η «κόκκινη γραμμή», όπως έχει συμφωνήσει ο κ. Σαμαράς με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Εξωτερικών κ. Ευ. Βενιζέλο, είναι ότι η Ελλάδα δεν αντέχει να συζητήσει ένα νέο μνημόνιο που θα φέρει νέα δημοσιονομικά μέτρα. Παράλληλα επιμένουν ότι η κυβέρνηση μπορεί να αποφύγει περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και αύξηση φόρων, αλλά όχι την αναδιάρθρωση στον δημόσιο τομέα, η οποία θα προχωρήσει πάση θυσία.
Το μεγάλο στοίχημα είναι, εν μέσω των αντιδράσεων από τα συνδικάτα (ΑΔΕΔΥ, ΟΛΜΕ, κτλ.), να προχωρήσει το πρόγραμμα διαθεσιμότητας, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να μπει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με την τρόικα το ζήτημα της παράτασης στην έναρξη του δεύτερου κύματος κινητικότητας που αφορά 12.500 δημοσίους υπαλλήλους, τον Οκτώβριο.
Μάλιστα ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Κυρ. Μητσοτάκης δεν αποκλείει μια τέτοια εξέλιξη, υποστηρίζοντας ότι δεν θέλει να προχωρήσει η ελληνική κυβέρνηση σε βεβιασμένες κινήσεις.
Αγκαλιά με τους ευρωπαίους δανειστές ως το 2020
«Ξεχάστε το ¨κούρεμα¨, ασχοληθείτε με το πλεόνασμα» διαμηνύουν στην
κυβέρνηση – Πότε και πώς μπορεί να φύγει το ΔΝΤ
από την τρόικα
Για «πόλεμο» με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και για τις λύσεις που θα δοθούν για το ελληνικό ζήτημα του χρέους προετοιμάζονται οι Ευρωπαίοι.
Στελέχη του ESM, δηλαδή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, στέλνουν μήνυμα από το Λουξεμβούργο σε όλους όσοι έχουν εμπλακεί στη συζήτηση για τη βιωσιμότητα και τη διαχείριση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας: «Ξεχάστε το “κούρεμα”, τώρα το ελληνικό χρέος το έχουμε αναλάβει εμείς».
Με αυτόν τον τρόπο καθιστούν σαφές ότι στον βαθμό που η βοήθεια προς την Ελλάδα, όπως έχει αποφασίσει το Eurogroup, περνά μέσα από τον Μηχανισμό Σταθερότητας που αντλεί από τις αγορές τα αναγκαία ποσά για την Ελλάδα, την Κύπρο και όποιες χώρες της ευρωζώνης έχουν ανάγκη, η έννοια του «κουρέματος» δεν υφίσταται.
Με αυτόν τον τρόπο ο ESM βρίσκεται κατ’ ουσίαν απέναντι από το ΔΝΤ, που αναμένεται ως τον Οκτώβριο να κάνει τα επόμενα βήματα, που είναι τα εξής:
1. Να επαναπροσδιορίσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους με βάση τα στοιχεία του νέου μεσοπρόθεσμου προγράμματος 2013-2017, το οποίο βρίσκεται στη διαδικασία κατάρτισης.
2. Να αποφασίσει κατά πόσον, σύμφωνα με τις νέες υποθέσεις, επιτυγχάνεται ο στόχος της μείωσης του χρέους στο 120% του ΑΕΠ το 2020.
Το τρίτο και τελευταίο βήμα θα εξαρτηθεί από το συμπέρασμα. Στο «Ναι», δηλαδή ότι είναι βιώσιμο το χρέος, θα συνεχίσει να συμμετέχει στην τρόικα και στη χρηματοδότηση της Ελλάδας με πολύ περιορισμένους πόρους, στο «Οχι», ακολουθώντας τις αρχές του Καταστατικού του, θα αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα.
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα «θα πορευθεί αγκαλιά με τον ESM ώσπου να επιστρέψει στις αγορές», λένε τα ίδια στελέχη, που βλέπουν ότι η Ελλάδα μπορεί κάποια στιγμή τα επόμενα χρόνια να ζητήσει περιορισμένα κεφάλαια από τις αγορές με εγγυημένα ομόλογα ή έσοδα από τιτλοποιήσεις, αλλά η ολική επαναφορά της στις αγορές δεν μπορεί να γίνει πριν από το 2020.
Ως τότε οι ευρωπαίοι εταίροι και ο ESM έχουν αναλάβει όχι μόνο να καλύψουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας σύμφωνα με το πρόγραμμα που έχει αποφασίσει το Eurogroup αλλά και να επεξεργαστούν εναλλακτικά σενάρια ώστε να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό του 2014, που εκτιμάται γύρω στα 11 δισ. ευρώ.
Οπως έχει γράψει «Το Βήμα», τα χρήματα αυτά υπάρχουν από τα αδιάθετα κονδύλια του πακέτου στήριξης των τραπεζών, αλλά η μεταφορά τους σε άλλον λογαριασμό απαιτεί πρωτίστως πολιτική απόφαση.
Ανάπτυξη και βιωσιμότητα
Το ΔΝΤ, από την πλευρά του, διατύπωσε τις εκτιμήσεις του τον Ιούλιο σε έκθεση περί βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Το βασικό σενάριο στην ανάλυση βιωσιμότητας αναφέρει ότι αυτό θα παραμείνει υψηλό το 2013, περίπου στο 176% του ΑΕΠ, προτού ξεκινήσει μια σταθερή υποχώρηση το 2015. Τον Ιούνιο, με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης και την έκδοση των προβλεπόμενων εντόκων γραμματίων από το Δημόσιο, ξεπέρασε τα 321 δισ. ευρώ και βρισκόταν στο 180% του ΑΕΠ.
Στην έκθεση υπενθυμίζεται η υποχρέωση που έχουν αναλάβει οι Ευρωπαίοι τον Δεκέμβριο του 2012 να παράσχουν περαιτέρω ανακούφιση στο ελληνικό χρέος – όταν θα επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα – για να εξασφαλιστεί ότι αυτό θα βρίσκεται το 2020 στο 124% του ΑΕΠ και σημαντικά κάτω από το 110% του ΑΕΠ το 2022.
Οπως αναφέρεται στην ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, αναμένεται να έχει μειωθεί στο 124% το 2020, αφού επιπρόσθετα έκτακτα μέτρα ανακούφισης της τάξεως του 4% του ΑΕΠ καθοριστούν τη διετία 2014-2015.
Στο τελευταίο αυτό σενάριο καταγράφονται τα ρίσκα που αφορούν τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας και την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, κάτι που ήδη εγγυάται η κυβέρνηση από το 2013.
Το κλειδί όμως είναι η επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη, στα προ κρίσης επίπεδα (δηλαδή, κοντά στο 4%).
Οπως αναφέρει το ΔΝΤ, «αν ο ονομαστικός ρυθμός ανάπτυξης βρίσκεται κατά μέσον όρο 1% κάτω από το 4% που προβλέπει το βασικό σενάριο, το χρέος θα ανέλθει το 2020 στο 134% του ΑΕΠ με μια μικρή τάση μείωσης από εκεί και πέρα».
Μικρότερη επίδραση έχουν τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις. Οπως αναφέρουν οι αναλυτές, αν είναι τα μισά σε σχέση με τον στόχο των 22 δισ. ευρώ, το χρέος το 2020 θα είναι μόνο 4% υψηλότερα του στόχου ενώ θα διατηρείται μια ισχυρή πτωτική τροχιά.
Σφάζει με το βαμβάκι τους Έλληνες πολιτικούς
Spiegel: Ανίκανη η Αθήνα να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις χωρίς την πίεση της Τρόικας
Το γερμανικό περιοδικό υποστηρίζει ότι η απειλή διακοπής της χρηματοδότησης είναι το μόνο «όπλο» των δανειστών, όταν συνομιλούν με την ελληνική πολιτική εξουσία
Το γεγονός ότι, οι Έλληνες πολιτικοί λειτουργούν καλύτερα και προωθούν τις μεταρρυθμίσεις, μόνο υπό την απειλή της Τρόικας για διακοπή της χρηματοδότησης από τους Ευρωπαίους δανειστές, υπογραμμίζει εκ νέου το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel.
Σε ένα άρθρο που… σφάζει με το βαμβάκι τους Έλληνες πολιτικούς, το περιοδικό υποστηρίζει ότι, ουσιαστικά, είναι ανίκανοι να προωθήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στη χώρα, δίχως να υπάρχει πίεση από τους Ευρωπαίους εταίρους.
«Είναι τόσο προφανές ότι η Ελλάδα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις, όσο και το γεγονός πως η πολιτική της σκηνή είναι ανίκανη να τις πραγματοποιήσει, χωρίς πιέσεις από το εξωτερικό. Η πίεση αυτή αποδίδει, μόνο όταν τους δίνουμε τη βοήθεια τμηματικά. Γιατί οι Ελληνες πολιτικοί να μπορούν να επιβάλουν δημοσιονομική πειθαρχία ή να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις, όταν ξέρουν ότι μπορούν να υπολογίζουν στην απεριόριστη πίστωση από το εξωτερικό; Η απειλή της παύσης πληρωμών είναι το μόνο όπλο της Τρόικας, όταν επισκέπτεται την Αθήνα» αναφέρεται χαρακτηριστικά στο δημοσίευμα.
Μάλιστα, το Spiegel δεν εξαιρεί από την κριτική του ούτε τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, για τον οποίο αναφέρει ότι, όταν απευθύνεται στο εσωτερικό της χώρας, «διαφωνεί με τις μειώσεις στον προϋπολογισμό και υποστηρίζει πως τις επιβάλλει η ΕΕ».
Το γερμανικό περιοδικό γράφει, τέλος, πως οι λαοί της Γερμανίας, της Φινλανδίας και της Ολλανδίας «αναγκάζονται να ρισκάρουν δισεκατομμύρια για τους Ελληνες, τους Πορτογάλους και τους Ιρλανδούς», χωρίς ωστόσο να υπάρχει μια ισχυρή πολιτική στην ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ενωση.
