• Οι αριθμοί δείχνουν μια κοινωνία που ζει στα όρια, με εισοδήματα σταθερά χαμηλότερα από το κόστος των βασικών αναγκών • Οι αντιδράσεις για τη μη συμπερίληψη της Ρόδου στο καθεστώς των μειωμένων συντελεστών όχι μόνο δεν έχουν κοπάσει αλλά το αίσθημα της αδικίας επιτείνεται
Εν μέσω έντονης συζήτησης για το αυξανόμενο κόστος ζωής στα νησιά, μετά και τη χθεσινή συνεδρίαση της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου και λίγες ώρες πριν από τις κινητοποιήσεις των τοπικών φορέων της Ρόδου, το αίτημα για τη συμπερίληψη του νησιού στους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ δεν γεννήθηκε από πολιτική αντιπαράθεση, αλλά από την ίδια την καθημερινότητα των κατοίκων.
Το αυξημένο κόστος ζωής στο νησί έχει φτάσει σε σημείο που πλέον δεν αφήνει περιθώριο αμφισβήτησης. Οι αριθμοί δείχνουν μια κοινωνία που ζει στα όρια, με εισοδήματα σταθερά χαμηλότερα από το κόστος των βασικών αναγκών.
Η ανακοίνωση της κυβέρνησης ότι στο ειδικό καθεστώς των μειωμένων συντελεστών θα ενταχθούν τα νησιά της Δωδεκανήσου με πληθυσμό μόνο κάτω των 20.000 κατοίκων, αφήνοντας μόνο τη Ρόδο εκτός έχει προκαλέσει αντιδράσεις που όχι μόνο δεν έχουν κοπάσει όπως ίσως θα ήλπιζαν στην κυβέρνηση αλλά το αίσθημα της αδικίας συνεχώς επιτείνεται.
Η ρύθμιση αυτή, που επαναφέρει μεν ένα δίκαιο αίτημα για τα μικρότερα νησιά, αφήνει όμως εκτός τη Ρόδο, και για τις τοπικές αρχές η εξαίρεση αυτή δεν δικαιολογείται, καθώς η νησιωτικότητα δεν μετριέται με τον πληθυσμό αλλά με το πραγματικό κόστος διαβίωσης.
Το αίτημα για τη συμπερίληψη της Ρόδου στους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ δεν γεννήθηκε από πολιτική αντιπαράθεση, αλλά από την ίδια την καθημερινότητα των κατοίκων.
Το αυξημένο κόστος ζωής στο νησί έχει φτάσει σε σημείο που πλέον δεν αφήνει περιθώριο αμφισβήτησης. Οι αριθμοί δείχνουν μια κοινωνία που ζει στα όρια, με εισοδήματα σταθερά χαμηλότερα από το κόστος των βασικών αναγκών.
Η κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει ότι στο ειδικό καθεστώς των μειωμένων συντελεστών θα ενταχθούν τα νησιά της Δωδεκανήσου με πληθυσμό μόνο κάτω των 20.000 κατοίκων, αφήνοντας μόνο τη Ρόδο εκτός. Η ρύθμιση αυτή, που επαναφέρει ένα δίκαιο αίτημα για τις μικρότερες νησιωτικές κοινωνίες, αφήνει όμως εκτός τη Ρόδο και για τις τοπικές αρχές, η εξαίρεση αυτή δεν δικαιολογείται, καθώς η νησιωτικότητα δεν μετριέται με τον πληθυσμό αλλά με το πραγματικό κόστος διαβίωσης.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της πλατφόρμας Numbeo (Οκτώβριος 2025), το ενοίκιο για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου στο κέντρο της Ρόδου φτάνει τα 500 ευρώ, ενώ εκτός κέντρου στα 360 ευρώ. Για οικογενειακή κατοικία με τρία υπνοδωμάτια, οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 850 και 950 ευρώ. Ο μέσος καθαρός μισθός δεν ξεπερνά τα 1.125 ευρώ, γεγονός που σημαίνει ότι η στέγη απορροφά το 45% έως 55% του μηνιαίου εισοδήματος.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, το μηνιαίο «καλάθι» μιας τετραμελούς οικογένειας στη Ρόδο, τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, υπολογίζεται γύρω στα 700 με 750 ευρώ. Αν προστεθούν οι λογαριασμοί ενέργειας, ύδρευσης και τηλεπικοινωνιών, τα πάγια έξοδα ξεπερνούν τα 900 ευρώ, χωρίς ενοίκιο! Όπως έχει γράψει η «δ», το συνολικό κόστος διαβίωσης για μια οικογένεια φτάνει τα 2.800 ευρώ τον μήνα, τη στιγμή που το μέσο καθαρό οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει τα 2.000 ευρώ.
Οι αριθμοί αυτοί αποτυπώνουν με ακρίβεια την πίεση που βιώνουν τα νοικοκυριά του νησιού. Η αναζήτηση κατοικίας έχει γίνει δυσκολότερη, τα ενοίκια αυξάνονται κάθε χρόνο, ενώ οι λογαριασμοί ενέργειας και τα καύσιμα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο το συνολικό κόστος. Για πολλές οικογένειες, η κάλυψη των βασικών αναγκών είναι πλέον οριακή.
Αυτή η διαφορά ανάμεσα στο εισόδημα και στις δαπάνες δεν είναι θεωρητική. Κάθε μήνα, ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων αναγκάζεται να περιορίσει την κατανάλωση ή να καθυστερήσει πληρωμές λογαριασμών. Οι τοπικοί φορείς δεν ζητούν προνόμιο, αλλά εξίσωση συνθηκών. Η Ρόδος μπορεί να έχει περισσότερους κατοίκους, αλλά έχει και πιο αυξημένο κόστος ζωής, από το ρεύμα μέχρι τη μεταφορά των αγαθών και επιπλέον λειτουργεί ως δορυφόρος για μικρότερα νησιά, όπου μπορεί μεν να μειωθεί ο ΦΠΑ αλλά τα ψώνια τους γίνονται από τη Ρόδο.
Η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Νοτίου Αιγαίου, στη χθεσινή συνεδρίασή της, ενέκρινε ψήφισμα ζητώντας ενιαία εφαρμογή του μειωμένου ΦΠΑ για όλα τα νησιά της Περιφέρειας. Όπως αναφέρθηκε οι μεγάλες νησιωτικές οικονομίες, παρά τη συμβολή τους στα δημόσια έσοδα, αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος ζωής που δεν αντισταθμίζεται από το εισόδημα. Η νησιωτικότητα, τονίζουν οι δήμαρχοι, δεν είναι γεωγραφική έννοια αλλά κοινωνική πραγματικότητα.
Αύριο Σάββατο 25 Οκτωβρίου, στις 12 το μεσημέρι, οι τοπικοί φορείς οργανώνουν συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην Πλατεία Ελευθερίας. Το βασικό τους αίτημα είναι η επέκταση του καθεστώτος των μειωμένων συντελεστών και στη Ρόδο, ώστε να υπάρξει έστω μερική ελάφρυνση του καθημερινού κόστους.
Η Eurostat δείχνει ότι στην Ελλάδα οι δαπάνες στέγασης απορροφούν 34% του διαθέσιμου εισοδήματος, ενώ στην Ε.Ε. ο μέσος όρος είναι 19,6%! Στη Ρόδο, το ποσοστό ξεπερνά το 50%, με αποτέλεσμα η καθημερινότητα να προσομοιάζει με εκείνη του Ντουμπρόβνικ ή της Πάλμα ντε Μαγιόρκα, δύο πόλεων όπου οι τουριστικές πιέσεις έχουν εκτινάξει το κόστος κατοικίας σε επίπεδα απρόσιτα για τους μόνιμους κατοίκους.
Οι διαφορές στους μισθούς επιτείνουν την ανισορροπία. Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη οι σταθερές θέσεις εργασίας με καλύτερες αποδοχές ανεβάζουν τον μέσο όρο, στη Ρόδο όμως η εποχικότητα και η εξάρτηση από τον τουρισμό κρατούν τα εισοδήματα χαμηλά. Έτσι, τα ίδια προϊόντα κοστίζουν στην πράξη περισσότερο για τους Ροδίτες.
Η συζήτηση έχει πλέον περάσει στο πολιτικό επίπεδο. Οι δήμαρχοι του Νοτίου Αιγαίου των νησιών που εξαιρούνται παρότι καλούνται να αντιμετωπίσουν τις ίδιες προκλήσεις με τα νησιά για τα οποία εντάχθηκαν στου μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ αναμένουν τις επίσημες απαντήσεις της κυβέρνησης στα αιτήματα της ΠΕΔ. Οι δήμαρχοι τονίζουν ότι η καθυστέρηση αυτή επιτείνει την αβεβαιότητα, καθώς το κόστος ζωής ανεβαίνει μήνα με τον μήνα.
Το αίτημα για μειωμένο ΦΠΑ δεν αφορά μόνο στη φορολογική παράμετρο αλλά είναι ζήτημα μείζον κοινωνικό και οικονομικό. Για τους κατοίκους της Ρόδου, σημαίνει τη δυνατότητα να ανασάνουν μέσα σε μια καθημερινότητα που πιέζει ολοένα και περισσότερο. Είναι ζήτημα επιβίωσης μέσα σε μια πραγματικότητα που ακριβαίνει μήνα με τον μήνα.
