• Ένα έργο-φάντασμα που παραμένει ημιτελές επί 20 χρόνια
Ένα μνημείο που θα έπρεπε να αποτελεί στολίδι για τα Κολύμπια, το καμπαναριό του Αγίου Τρύφωνα, έχει μετατραπεί εδώ και 20 ολόκληρα χρόνια σε μια εικόνα εγκατάλειψης και ντροπής. Οι εργασίες αποκατάστασης ξεκίνησαν με ενθουσιασμό και με υψηλή χρηματοδότηση στα μέσα της δεκαετίας του 2000, όμως σταμάτησαν καθώς το έργο δεν θεωρήθηκε σύννομο από τον επίτροπο, παρά την ένταξή του στο Πρόγραμμα «Θησέας» του τότε Δήμου Άφαντου.
Τα πράγματα δεν άλλαξαν και μετά τη συνένωση στον ενιαίο δήμο Ρόδου και τις προσπάθειες που κατέλαβε ο πρώην δήμαρχος Αφάντου Σάββας Διακοσταματίου, αναζητώντας παραθυράκι στη νομοθεσία στη βάση της διάσωσης της αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής αξίας του συγκροτήματος. Σχεδόν δυο δεκαετίες το έργο παραμένει βαλτωμένο και ημιτελές και περιτριγυρισμένο από σκουριασμένες σκαλωσιές, στέκει ως μνημείο της αδυναμίας του κράτους και των τοπικών αρχών να δώσουν λύση.
Τον προβληματισμό του εκφράσει με δηλώσεις του στη «δ» ο μητροπολίτης Ρόδου κ. Κύριλλος, καθώς το καμπαναριό έχει φθαρεί και με την πάροδο του χρόνου έχει πάρει κλίση το «καπέλο» του, με συνέπεια η Ιερά Μητρόπολη Ρόδου να σκέφτεται να αναστείλει και τη λειτουργία της εκκλησίας.
Εργασίες που δεν ολοκληρώθηκαν
Η βασική αιτία για το αδιέξοδο ήταν το ιδιοκτησιακό καθεστώς, αφού ολόκληρο το συγκρότημα όπου περιλαμβάνεται η εκκλησία και το καμπαναριό, δηλαδή το «Κέντρο Αποθεραπείας Φυσικής και Κοινωνικής Αποκατάστασης Ρόδου (Κ.Α.Φ.Κ.Α.)», ανήκε προγενέστερα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και σήμερα στο Υπουργείο Υγείας. Αυτό σημαίνει ότι ούτε ο Δήμος, ούτε η Περιφέρεια, αλλά ούτε και η Ιερά Μητρόπολη μπορούσαν να προχωρήσουν σε ουσιαστικές παρεμβάσεις, με αποτέλεσμα η υπόθεση να παραμένει «παγωμένη» επί δεκαεπτά χρόνια.
Οι πρώτες εργασίες ξεκίνησαν το 2005, με μελέτη του μηχανικού Φ. Ψαρά και ανάθεση στον εργολάβο Βασίλη Βαμβουρέλη. Μέχρι το 2009 επισκευάστηκε μόνο το τμήμα του καμπαναριού έως το επίπεδο που βρίσκονται οι καμπάνες. Έκτοτε, όλα σταμάτησαν. Το έργο παραδόθηκε στη σιωπή και στη φθορά του χρόνου.
Σήμερα, το μνημείο παρουσιάζει εικόνα επικίνδυνης εγκατάλειψης. Κομμάτια σοβά πέφτουν κατά καιρούς, και θεωρείται πλέον απειλή, ιδιαίτερα όταν φυσούν δυνατοί άνεμοι να καταρρεύσουν και οι σκουριασμένες σκαλωσιές που ζώνουν τον πύργο.
Η υπόθεση έχει απασχολήσει αρκετές φορές την τοπική κοινωνία, το 2013 μάλιστα κατατέθηκε μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Ρόδου, καταγγέλλοντας την απαράδεκτη και επικίνδυνη εικόνα του μνημείου.
Οι πληροφορίες λένε ότι ακόμη παραμένει σε εκκρεμότητα η διαδικασία της πληρωμής και ο εργολάβος του έργου έχει προσφύγει για την ικανοποίηση των αιτημάτων του στη δικαιοσύνη. Το καμπαναριό βρίσκεται αριστερά της εισόδου του ναού στη ΒΑ πλευρά.
Ο πύργος της βάσης είναι με καμάρα και εφάπτεται στη μια του πλευρά με το κτήριο του συγκροτήματος, ενώ στην απέναντι πλευρά εφάπτεται γωνιακά με τον ναό. Ακολουθεί ο κύριος πύργος που φέρει κυκλικά ανοίγματα ύψους 15 μέτρων. Πάνω από αυτόν υψώνεται δεύτερος πύργος με τοξωτά ανοίγματα που χωρίζονται με στρογγυλή κολώνα στη μέση, ύψους 2,5 μέτρων. Στον πύργο αυτό βρίσκονται και οι καμπάνες στηριζόμενες σε μεταλλική κατασκευή. Ακολουθεί μικρός πύργος σε σχήμα οκτάγωνο ύψους 1,80 μ. πάνω στον οποίο στηρίζεται η οκτάγωνη πυραμιδοειδής σκεπή ύψους 3,70 μ. Το συνολικό ύψος του καμπαναριού ανέρχεται στα 23 μέτρα.
Δυο δεκαετίες μετά, η εικόνα του Αγίου Τρύφωνα εξακολουθεί να πληγώνει. Σκουριασμένες σκαλωσιές, μαδέρια και οικοδομικά «κουρέλια» περιβάλλουν τον ιερό χώρο, επισκιάζοντας κάθε γιορτή και κάθε λειτουργία. Μια εικόνα που αντί να τιμά την ιστορία και την παράδοση, δυσφημεί την περιοχή και μετατρέπει το καμπαναριό σε σύμβολο αδράνειας.
Το καμπαναριό του Αγίου Τρύφωνα δεν μπορεί να μείνει άλλο όμηρος γραφειοκρατικών αγκυλώσεων. Η επίλυση του ιδιοκτησιακού ζητήματος (αν ακόμη υφίσταται, καθώς έχει αλλάξει η νομοθεσία) είναι απαραίτητη, ώστε να ολοκληρωθεί η αποκατάσταση και να αποδοθεί όπως επιβάλλεται ακέραιο το μνημείο στην τοπική κοινωνία. Τόσα χρόνια αδράνειας είναι πολλά. Το καμπαναριό δεν αντέχει άλλη αναβολή.
