• Η αγωγή κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Ρόδου και αποκαλύπτει 20ετή πορεία συνεργασίας, καταγγελίες για παραβίαση συμφωνιών και σοβαρές φθορές στο κτήριο
Η αντιπαράθεση ανάμεσα στο Πολιτιστικό Ίδρυμα «Γεωργίου και Ασημίνας Περδικάκη» και τον Δήμο Ρόδου φτάνει πλέον στα δικαστήρια, με την κατάθεση αγωγής που ζητά την επιστροφή του διατηρητέου κτηρίου επί της οδού 28ης Οκτωβρίου 66-68.
Η υπόθεση δεν αφορά μόνο την κυριότητα του ακινήτου αλλά και τη διαχείριση ενός ιστορικού μνημείου, με κατηγορίες περί κακής χρήσης, εγκατάλειψης και καταστρατήγησης του σκοπού για τον οποίο είχε παραχωρηθεί το 2005.
Η αγωγή, που κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Ρόδου από τον πρόεδρο του Ιδρύματος και δικηγόρο Στέφανο Στεφανίδη, ανατρέχει στην αρχική συμφωνία χρησιδανείου του 2005.
Τότε, το Ίδρυμα παραχώρησε άνευ ανταλλάγματος δύο ισόγειες κατοικίες συνολικής επιφάνειας άνω των 200 τ.μ. στον Δήμο Ρόδου και στο Διεθνές Κέντρο Λογοτεχνών και Μεταφραστών. Η παραχώρηση έγινε για 20 χρόνια, με όρο την αποκλειστική χρήση για πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς, τη διατήρηση του μνημειακού χαρακτήρα του κτηρίου και την τακτική συντήρησή του.
Η σύμβαση προέβλεπε ρητά ότι το ακίνητο δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για άλλες δραστηριότητες χωρίς την έγγραφη συναίνεση του Ιδρύματος, ενώ η συμμετοχή εκπροσώπου του Ιδρύματος στο Διοικητικό Συμβούλιο του Κέντρου θεωρήθηκε αναγκαία για τη διασφάλιση του σκοπού της παραχώρησης.
Κατά τα πρώτα χρόνια, ο χώρος λειτούργησε ως πολιτιστικό κέντρο, με εκδηλώσεις, βιβλιοθήκη, παρουσιάσεις και φιλοξενία συγγραφέων. Όμως από το 2012 και μετά, σύμφωνα με το κείμενο της αγωγής, άρχισε η εγκατάλειψη των όρων της σύμβασης.
Το Ίδρυμα καταγγέλλει ότι οι δημοτικές υπηρεσίες μετέφεραν γραφεία εντός του ακινήτου, παραμελώντας τις δράσεις του Κέντρου Λογοτεχνών. Παράλληλα, η συντήρηση ατόνησε, με αποτέλεσμα σοβαρές φθορές στις εξωτερικές όψεις, στα κουφώματα, στις υδραυλικές και ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, ακόμα και στον υπόγειο χώρο που πλημμύρισε το 2024.
Ήδη από το 2015, το Ίδρυμα είχε αποστείλει εξώδικα και επιστολές στον Δήμο και στον ΔΟΠΑΡ, καλώντας σε συμμόρφωση με τους όρους της συμφωνίας. Ωστόσο, οι διαβεβαιώσεις που έλαβε δεν υλοποιήθηκαν, με αποτέλεσμα να συνεχιστεί η χρήση του ακινήτου ως χώρου γραφείων και αποθήκης.
Στην αγωγή του, το Ίδρυμα υποστηρίζει ότι ο Δήμος Ρόδου και οι συναρμόδιοι οργανισμοί παραβίασαν κατ’ εξακολούθηση τη σύμβαση χρησιδανείου, κάνοντας «κατάφωρη κατάχρηση δικαιώματος». Επικαλείται δε το άρθρο 817 Αστικού Κώδικα, σύμφωνα με το οποίο ο χρήστης μπορεί να ζητήσει την επιστροφή του ακινήτου εάν ο χρησάμενος το χρησιμοποιεί διαφορετικά από τον συμφωνηθέντα σκοπό ή το αφήνει σε κατάσταση χειρότερη από την αρχική.
Η αγωγή ζητά την άμεση λύση της σύμβασης και την απόδοση των δύο ισόγειων κατοικιών με τον εξοπλισμό τους, ώστε το Ίδρυμα να προχωρήσει σε εργασίες αποκατάστασης και να επαναφέρει το ακίνητο στη χρήση που ορίζει το καταστατικό του. Παράλληλα, επιφυλάσσεται να αξιώσει αποζημιώσεις για ζημίες που θα αποτιμηθούν κατά την παραλαβή του ακινήτου.
Το διατηρητέο κτήριο ανεγέρθηκε το 1934 και χαρακτηρίστηκε μνημείο το 1989. Αποτελεί δείγμα αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου και συνδέεται άμεσα με τη δράση των ευεργετών Γεωργίου και Ασημίνας Περδικάκη. Η Ασημίνα Περδικάκη το δώρισε στο Ίδρυμα με σκοπό την ενίσχυση της εκπαίδευσης και του πολιτισμού στη Ρόδο, όρο που, όπως υποστηρίζει η διοίκηση, έχει συστηματικά παραβιαστεί τα τελευταία χρόνια.
Η υπόθεση που θα εκδικαστεί στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Ρόδου ξεπερνά τα στενά όρια μιας συμβατικής διαφοράς. Αγγίζει τον ευρύτερο προβληματισμό για τη διαχείριση και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και για το πώς οι συμφωνίες μεταξύ κοινωφελών ιδρυμάτων και δημοτικών αρχών μπορούν να διασφαλίσουν τον πραγματικό σκοπό της προσφοράς στην κοινωνία.
Το ζητούμενο πλέον είναι αν το ιστορικό ακίνητο θα επιστρέψει στο Ίδρυμα Περδικάκη, ώστε να συνεχίσει να υπηρετεί τον πολιτισμό, ή αν θα παραμείνει υπό τον έλεγχο του Δήμου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον του.
