Ο Ηλίας Τσέρκης, ιατρός – παθολόγος, πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ρόδου, προέδρος τομέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Νησιωτικότητας του Ινστιτούτου Επιστημονικών Ερευνών του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου μιλά στη «δ» για τα αντιγριπικά εμβόλια, την αύξηση των κοινών εποχικών αναπνευστικών λοιμώξεων, τα περιστατικά covid- 19, την κατάσταση στη δημόσια Υγεία και την πρόταση του Ιατρικού Συλλόγου για την αξιοποίηση του κτηρίου του παλιού Νοσοκομείου Ρόδου στο κέντρο της πόλης.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
• Διανύοντας την περίοδο για τον αντιγριπικό εμβολιασμό, σε ποιους συνίσταται κ. Τσέρκη να κάνουν το εμβόλιο γρίπης; Υπάρχουν άτομα για τα οποία τα εμβόλια γρίπης αντενδείκνυνται ή απαιτούνται επιπλέον προφυλάξεις; Επίσης το απλό από το «ενισχυμένο» εμβόλιο σε τι διαφέρει;
Βάσει των επίσημων δεδομένων κα Παμπρή, όπως προκύπτουν από τις οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) ο αντιγριπικός εμβολιασμός δεν είναι απαραίτητος για όλο τον πληθυσμό, αλλά συνιστάται σε ομάδες αυξημένου κινδύνου για σοβαρή νόσηση ή επιπλοκές από τη γρίπη. Συγκεκριμένα οι ενήλικες άνω των 60 ετών, παιδιά άνω των 6 μηνών και ενήλικες με χρόνια καρδιοαναπνευστικά νοσήματα (π.χ. ΧΑΠ, άσθμα, καρδιακή ανεπάρκεια), σακχαρώδη διαβήτη ή άλλες μεταβολικές νόσους, χρόνια νεφρική, ηπατική ή αιματολογική νόσο, ανοσοκαταστολή (λόγω νόσου ή φαρμάκων), νευρολογικά ή νευρομυϊκά νοσήματα που επηρεάζουν την αναπνοή. Οι έγκυες και οι λεχωΐδες, καθώς προστατεύει τόσο τη μητέρα όσο και το έμβρυο ή το νεογνό.
Επίσης, τα άτομα με αυξημένη επαγγελματική ή κοινωνική έκθεση, όπως οι επαγγελματίες υγείας (για προστασία των ιδίων όσο και των ασθενών), οι φροντιστές ηλικιωμένων ή ατόμων με χρόνια νοσήματα. Οι εργαζόμενοι σε κλειστούς χώρους (π.χ. στρατός, σχολεία, γηροκομεία, σωφρονιστικά ιδρύματα).
Γενικά, το εμβόλιο της γρίπης κα Παμπρή είναι πολύ ασφαλές, αλλά υπάρχουν ελάχιστες περιπτώσεις όπου χρειάζεται προσοχή. Αντενδείκνυται σε σοβαρή αλλεργική αντίδραση (αναφυλαξία) μετά από προηγούμενη δόση του εμβολίου ή σε κάποιο συστατικό του (π.χ. πρωτεΐνες αυγού, αν και πλέον οι περισσότερες περιπτώσεις ήπιας αλλεργίας στο αυγό δεν αποτελούν αντένδειξη) καθώς και σε οξεία εμπύρετη νόσο, σε αυτήν την περίπτωση ο εμβολιασμός απλώς αναβάλλεται μέχρι την ανάρρωση. Σε βαριά αλλεργικά άτομα, ο εμβολιασμός συστήνεται να γίνεται υπό ιατρική επίβλεψη. Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες αντιγριπικών εμβολίων το κλασικό τριδύναμο εμβόλιο, το οποίο περιέχει ανενεργό (αδρανοποιημένο) ιό και καλύπτει 3 στελέχη της γρίπης (δύο Α και ένα Β) και είναι αυτό που χορηγείται στον γενικό πληθυσμό. Υπάρχει και το ενισχυμένο εμβόλιο (με ανοσοενισχυτική ουσία ή με υψηλότερη δόση αντιγόνου), το οποίο προορίζεται για ηλικιωμένους ≥ 65 ετών, γιατί αφενός το ανοσοποιητικό τους ανταποκρίνεται πιο ασθενώς στα κοινά εμβόλια και αφετέρου η ανοσοενισχυτική ουσία ή η αυξημένη δόση αντιγόνου, βοηθούν να παραχθούν περισσότερα αντισώματα και να προσφέρει καλύτερη προστασία.
• Πόσες δόσεις του εμβολίου γρίπης συνιστώνται κάθε εποχή γρίπης; Και πόσο αποτελεσματικά είναι τα εμβόλια γρίπης στην πρόληψη της νόσου;
Για τους περισσότερους ανθρώπους αρκεί μία δόση από το ως άνω εμβόλιο, κάθε εποχή γρίπης (δηλαδή μία φορά τον χρόνο). Υπάρχουν όμως εξαιρέσεις όπως είναι τα παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 8 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά ή που έχουν κάνει μόνο μία δόση στο παρελθόν, στα οποία και απαιτούνται δύο δόσεις την ίδια εποχή, σε διάστημα τουλάχιστον 4 εβδομάδων μεταξύ τους. Όλοι οι άλλοι (ενήλικες, ηλικιωμένοι, έγκυες και άτομα με χρόνια νοσήματα) χρειάζονται μία δόση ανά έτος.
Η αποτελεσματικότητα των αντιγριπικών εμβολίων είναι μεταβλητή και εξαρτάται από την ανοσολογική απάντηση του ατόμου και την επιλογή των στελεχών του ιού που περιέχονται στο εμβόλιο σε σχέση με τα στελέχη που κυκλοφορούν. Συνεπώς, η αποτελεσματικότητα ποικίλλει από χρόνο σε χρόνο, ανάλογα με το πόσο καλά «ταιριάζουν» τα στελέχη του εμβολίου με αυτά που κυκλοφορούν. Συνήθως η αποτελεσματικότητα κυμαίνεται > 50 % στην πρόληψη της συμπτωματικής γρίπης σε υγιείς ενήλικες. Πάντως, ακόμα κι όταν δεν αποτρέπει πλήρως τη λοίμωξη, το εμβόλιο μειώνει σημαντικά τη σοβαρότητα της νόσου, περιορίζει τον κίνδυνο νοσηλείας και επιπλοκών και προστατεύει τις ευπαθείς ομάδες μέσω της μείωσης της μετάδοσης.
• Μπορεί κάποιος να λάβει άλλα εμβόλια ταυτόχρονα με το εμβόλιο γρίπης; Και βέβαια, πώς μπορεί κάποιος να προμηθευτεί το εμβόλιο γρίπης; Χρειάζεται συνταγή γιατρού ή με μία επίσκεψη στο φαρμακείο μπορεί να χορηγηθεί;
Ναι, το εμβόλιο της γρίπης μπορεί να χορηγηθεί ταυτόχρονα με άλλα εμβόλια, όπως το πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο, το εμβόλιο κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού, κατά της COVID-19, ή άλλων εμβολίων (π.χ. τέτανος, έρπης ζωστήρα). Σε αυτή την περίπτωση τα εμβόλια χορηγούνται σε διαφορετικά σημεία του σώματος (π.χ. ένα σε κάθε χέρι). Εάν βέβαια κάποιος έχει πυρετό ή έντονη αδιαθεσία, καλό είναι να καθυστερήσει ο εμβολιασμός. Πάντως, η τακτική των περισσότερων ιατρών είναι να χορηγούνται τα εμβόλια σε διάστημα τουλάχιστον ενός μήνα το ένα από το άλλο, εκτός και αν συντρέχει λόγος επείγοντος εμβολιασμού (πχ ταξίδι, ταχεία ανοσοποίηση κ.α.) που τότε προτείνεται ο ταυτόχρονος εμβολιασμός.
• Αυτή την περίοδο παρατηρούμε κ. Τσέρκη ότι υπάρχουν πολλά περιστατικά με τα συνήθη συμπτώματα. Έχουμε έξαρση ιώσεων ή γρίπης; Επίσης με τον covid – 19 πού βρισκόμαστε;
Πράγματι κα Παμπρή την περίοδο αυτή καταγράφεται αύξηση των κοινών εποχικών αναπνευστικών λοιμώξεων, ήπιας έως μέτριας βαρύτητας, που αντιμετωπίζονται με συμπωματικές θεραπείες ή με επισκέψεις σε ιατρεία πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, χωρίς να επιβαρύνεται σημαντικά το νοσοκομείο. Τα αίτια είναι κυρίως ιογενή και περισσότερα είδη ιών μπορεί να την προκαλέσουν. Οι πιο συχνοί είναι οι ρινοϊοί (Rhinoviruses) (πάνω από 100 διαφορετικά είδη τους) και μετά ακολουθούν οι κορωνοϊοί, οι αδενοϊοί, οι εντεροϊοί, ο μεταπνευμονοϊός και οι ιοί παραϊνφλουέντζας. Η διαφορετικότητα των ιών που την προκαλούν, έχει σαν συνέπεια να μην μπορεί ο ανθρώπινος οργανισμός να αναπτύξει ανοσία κατά της ασθένειας, καθώς τα αντισώματα που αναπτύσσει έναντι του ενός ιού, δεν μπορούν να μας προστατεύσουν από τον επόμενο ιό που θα είναι υπεύθυνος.
Η θετικότητα που προκύπτει από το σύνολο των SARS-CoV-2 διαγνωστικών ελέγχων στην επικράτεια παρουσιάζει αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Σε εθνικό επίπεδο, το σταθμισμένο ιικό φορτίο στα αστικά λύματα για την επικράτεια βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα συγκριτικά με τα ιστορικά δεδομένα, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Στην πλειονότητα των ελεγχθεισών περιοχών, το φορτίο βρίσκεται σε μέτρια επίπεδα, παρουσιάζοντας διακυμάνσεις ανάλογα με την πόλη.
• Mε αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από την ίδρυση του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, ποια είναι η αίσθησή σας για τη γενικότερη πορεία της δημόσιας υγείας, γιατί η κυβέρνηση διατείνεται ότι τρέχει προκηρύξεις προσλήψεων, όμως σχεδόν το σύνολο των νησιωτών παραπονιέται για την υγεία στα νησιά. Στα δε μικρότερα• αν σου τύχει έκτακτο γεγονός• ψάχνουν και πρώτες βοήθειες στις απέναντι ακτές;
Είναι μια πραγματικότητα η άνιση κατανομή πόρων και υπηρεσιών μεταξύ κέντρου και περιφέρειας – ιδίως στα νησιά και τις απομακρυσμένες περιοχές. Αν και η κυβέρνηση πράγματι προκηρύσσει θέσεις (κυρίως για ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό), δυστυχώς για το ιατρικό προσωπικό αποβαίνουν άγονες, δηλαδή δεν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι υποψήφιοι. Οι λόγοι είναι γνωστοί: χαμηλές αποδοχές σε σχέση με το κόστος ζωής, έλλειψη κινήτρων, δυσκολίες στέγασης και συγκοινωνίας, αλλά και η αίσθηση επαγγελματικής και κοινωνικής απομόνωσης στα μικρά νησιά.
Η κάλυψη συχνά γίνεται με επικουρικούς γιατρούς ή με αποσπάσεις από άλλα Κέντρα Υγείας ή Νοσοκομεία. Αυτό σημαίνει ότι η συνέχεια και η σταθερότητα της φροντίδας διακόπτονται και οι κάτοικοι δεν έχουν μόνιμους ιατρούς που να τους γνωρίζουν και να τους εμπιστεύονται.
Ακόμα κι όταν υπάρχει προσωπικό, τα περιφερειακά ιατρεία ή μικρά νοσοκομεία συχνά στερούνται βασικών μέσων (π.χ. απεικονιστικά μηχανήματα, εργαστήρια κλπ). Έτσι, κάθε σοβαρό περιστατικό απαιτεί διακομιδή – και οι καθυστερήσεις μπορεί να αποβούν κρίσιμες.
Οι κάτοικοι μικρών νησιών μπορεί και να αναζητήσουν βοήθεια στις απέναντι ακτές. Αυτό είναι ένδειξη γεωγραφικού μειονεκτήματος, αλλά και συστημικής ανισότητας. Αν ένα περιστατικό χρήζει εξειδικευμένης φροντίδας υγείας π.χ. ένας ακρωτηριασμός που πρέπει σε σύντομο διάστημα να αποκατασταθεί, γιατί να μην μεταβεί ο ασθενής στις απέναντι δομές υγείας; Ας σταματήσουν ορισμένοι να κάνουν αντιπολίτευση σε θέματα υγείας. Η ανθρώπινη ζωή είναι πάνω από τις όποιες αντιπολιτευτικές τακτικές. Αντίστοιχα, σε σεισμούς και σε μαζικές καταστροφές, έχουμε και εμείς συνδράμει τη γείτονα χώρα. Δεν συνιστώ για την εκτίμηση κάθε περιστατικού, οι ασθενείς ακρίτες να μετακινούνται απέναντι, αλλά μόνο σε πολύ κρίσιμα και επείγοντα περιστατικά που χρήζουν εξιδεικευμένης αντιμετώπισης και σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να γίνεται πρώτη είδηση στα ΜΜΕ. • Τα γραφεία του Ιατρικού Συλλόγου Ρόδου βρίσκονται στο συγκρότημα του παλιού Νοσοκομείου της Ρόδου. Πρόσφατα ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, υποστήριξε ότι είναι ανοικτός στην όποια πρόταση αξιοποίησης. Σας ρωτώ ως ενεργό πολίτη, τι εκτιμάτε ότι θα μπορούσε να γίνει στο ιστορικό κτήριο;
Καταρχάς, ο χώρος του παλιού νοσοκομείου είναι ένα συγκρότημα κτηρίων με πλούσια ιστορία και μοναδική αρχιτεκτονική, που συνδέεται στενά με την πολιτιστική κληρονομιά της πόλης της Ρόδου. Το κτηριακό αυτό σύνολο, με τα χαρακτηριστικά δείγματα μεσαιωνικής και ιταλικής αρχιτεκτονικής, συνιστά ένα σημαντικό μνημείο της τοπικής ιστορίας και ένα σημείο αναφοράς για την πόλη. Όταν αναφερόμαστε στο κτηριακό συγκρότημα του παλιού νοσοκομείου, πρέπει να κάνουμε ξεκάθαρο ότι αποτελείται από 3 ενότητες.
1η Ενότητα: Είναι το κτήριο της Αγίας Αικατερίνης με τις παλιές παθολογικές και χειρουργικές κλινικές και με τον προικισμένο κήπο μοναδικού κάλους. Στα δύο άνω άκρα από τη μία στεγάζεται ο Ιατρικός Σύλλογος Ρόδου και από την άλλη στεγάζονται οι υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου.
2η Ενότητα: είναι το κτήριο που ήταν η παλιά μαιευτική και ορθοπεδική κλινική και απέναντι το κτήριο που στεγάζεται ο ΟΚΑΝΑ.
Τέλος, είναι ο χώρος των παλιών επειγόντων περιστατικών, που σημειωτέο είναι αυθαίρετος.
Για τη λεγόμενη νέα πτέρυγα, αυτή δεν την αναφέρω, διότι είναι η μοναδική που έχει αξιοποιηθεί, αφού στεγάζεται τα τελευταία χρόνια το Κτηματολόγιο και πρόσφατα πληροφορήθηκα ότι θα μεταφερθούν και κάποιες υπηρεσίες του Δήμου Ρόδου.
Θα κάνω ειδική αναφορά στο κύριο κτήριο που στεγάζεται η Αγία Αικατερίνη. Το συγκεκριμένο κτήριο οφείλει να αποτελέσει εμβληματικό σημείο (landmark) της πόλης μας – ένα σύμβολο ταυτότητας, πολιτισμού και συλλογικής μνήμης, όχι μόνο για το νησί της Ρόδου αλλά και για ολόκληρα τα Δωδεκάνησα.
Στην πρόσοψη του κτηρίου επί της οδού Ερυθρού Σταυρού, προτείνεται να στεγαστούν όλοι οι επιστημονικοί σύλλογοι που σχετίζονται με τον χώρο της Υγείας, όπως ο Οδοντιατρικός, ο Φαρμακευτικός, ο Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών, Οπτικών – Οπτομετρών κ.ά., καθώς και οι σύλλογοι ασθενών που σήμερα παραμένουν άστεγοι.
Στους χώρους του ισογείου και του υπογείου, μπορούν να διαμορφωθούν αίθουσες συνεδριάσεων, εκδηλώσεων και συνδιασκέψεων, καθώς τέτοιοι χώροι λείπουν από την πόλη μας. Ως γνωστόν με την παραχώρηση του Ακταίον, δεν υπάρχει πλέον κατάλληλος χώρος για τη φιλοξενία ενημερωτικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Το Νεστορίδειο Μέλαθρον, αν και χρησιμοποιείται συχνά, παραμένει ακατάλληλο, καθώς πρόκειται για εκθεσιακό χώρο χωρίς σωστή ακουστική.
Οι θάλαμοι νοσηλείας του συγκεκριμένου συγκροτήματος μπορούν να παραχωρηθούν σε πολιτιστικούς συλλόγους των νησιών, ώστε να προβάλλουν μέσα από αυτές τις αίθουσες την ιστορία, τη λαογραφία και τα ιδιαίτερα πολιτιστικά στοιχεία κάθε νησιού. Έτσι, το κτήριο θα μετατραπεί σε πολυχώρο δημιουργίας, παράδοσης, τέχνης και πολιτισμού, όπου η νησιώτικη παράδοση θα συναντά τη σύγχρονη δημιουργία. Ο χώρος αυτός θα λειτουργεί ως τόπος συνάντησης και δράσης, τόσο στους εσωτερικούς όσο και στους υπαίθριους χώρους, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν και διατηρώντας ζωντανή τη μνήμη της πόλης. Παράλληλα θα αναδεικνύει την καλλιτεχνική, αρχιτεκτονική και κοινωνική δημιουργία της περιοχής, προσφέροντας μια νέα πολιτιστική ταυτότητα στη Ρόδο. Ένας τέτοιος πολύ-λειτουργικός και ζωντανός χώρος θα σφύζει από ζωή νυχθημερόν, θα προσελκύει επισκέπτες και θα ενισχύει την τοπική οικονομία, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες συνεργασίας, πολιτιστικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. Εξάλλου, αν παρατηρήσετε τις χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη δεδομένη χρονική περίοδο θα διαπιστώσετε ότι χορηγούνται συχνά κονδύλια για τον τομέα του πολιτισμού και έρευνας στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Για τον χώρο των ΤΕΠ επί της οδού Παπαλουκά, θεωρώ πως πρέπει να κατεδαφιστεί και να δημιουργηθεί ένας χώρος στάθμευσης 3 επιπέδων (υπόγειο, ισόγειο, πρώτος όροφος) προκειμένου να αποσυμφορηθεί το κέντρο.
Για όσους επεξεργάζονται άλλα σχέδια, όπως μεταφορά των Δικαστηρίων, πάσης φύσεως υπηρεσιών, ή ακόμα και φοιτητικές εστίες, θεωρώ ότι είναι σε λάθος κατεύθυνση και θα μας κακοχαρακτηρίσουν οι ιστορικοί του μέλλοντος. Οραματιζόμαστε τη δημιουργία πολυχώρου που θα φωτίσει την πλέον σκοτεινή και κακόφημη περιοχή του κέντρου της Ρόδου.
