• Η τελευταία συνεδρίαση του δικαστηρίου στο νησί σηματοδοτεί το τέλος μιας πολυετούς μεταβατικής φάσης και την αρχή μιας νέας εποχής απονομής δικαιοσύνης μέσω του συστήματος «Σύζευξις»
Η χθεσινή ημέρα ήταν, εκτός απροόπτου, η τελευταία για τη φυσική παρουσία του μεταβατικού Διοικητικού Εφετείου Πειραιά στη Ρόδο. Μετά από σειρά ετών κατά τα οποία το δικαστήριο συνεδρίαζε ανά τακτά χρονικά διαστήματα στο νησί, πλέον οι υποθέσεις του θα εκδικάζονται εξ αποστάσεως μέσω τηλεματικής, στο πλαίσιο του εθνικού δικτύου «Σύζευξις».
Η συγκεκριμένη μετάβαση δεν ήρθε αιφνιδίως. Εδώ και μήνες, το υπουργείο Δικαιοσύνης και οι διοικήσεις των διοικητικών δικαστηρίων προετοίμαζαν τη μετάβαση στη νέα ψηφιακή μορφή λειτουργίας. Ωστόσο, η τελευταία συνεδρίαση, που αρχικά είχε προγραμματιστεί να διεξαχθεί χωρίς φυσική παρουσία δικαστών, τελικά πραγματοποιήθηκε δια ζώσης καθώς το ηλεκτρονικό σύστημα δεν ήταν ακόμη έτοιμο να υποστηρίξει πλήρως τη διαδικασία.
Η αίθουσα του Εφετείου Δωδεκανήσου φιλοξένησε έτσι για τελευταία φορά το μεταβατικό Εφετείο Πειραιά, σε μια συνεδρίαση με έντονο συμβολισμό.
Οι δικαστές και οι γραμματείς έκλεισαν έναν κύκλο φυσικής παρουσίας, γνωρίζοντας ότι η επόμενη φορά που θα συναντηθούν για τη διεξαγωγή ακροατηρίου θα είναι πίσω από οθόνες, με σύνδεση σε πραγματικό χρόνο.
Η μετάβαση στο νέο καθεστώς
Η νέα μορφή λειτουργίας των μεταβατικών εδρών στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 133Α έως 133Δ του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, οι οποίες προστέθηκαν με τον νόμο 5028/2023 (ΦΕΚ Α’ 54). Σύμφωνα με αυτές, επιτρέπεται πλέον η εκδίκαση υποθέσεων μέσω τηλεματικής συνεδρίασης, σε καθορισμένες αίθουσες που διαθέτουν την απαραίτητη τεχνολογική υποδομή.
Το ακροατήριο του Εφετείου στον Πειραιά, επί της οδού Κολοκοτρώνη 55, θα συνδέεται απευθείας με το ακροατήριο του Διοικητικού Πρωτοδικείου Ρόδου ή το Εφετείο Δωδεκανήσου, δημιουργώντας έτσι ένα ενιαίο, διασυνδεδεμένο δικαστικό περιβάλλον.
Παράλληλα, ανάλογα μέτρα έχουν ληφθεί και για τις μεταβατικές έδρες στη Σύρο και τη Μυτιλήνη, όπου έχει λειτουργήσει ήδη το απαραίτητο δίκτυο υποστήριξης, με στόχο να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη και αξιόπιστη διεξαγωγή των συνεδριάσεων.
Η Ρόδος, η Σύρος και η νέα γεωγραφία της δικαιοσύνης
Η τηλεματική δικαιοσύνη δημιουργεί μια νέα γεωγραφία απονομής του δικαίου. Το σύστημα «Σύζευξις» θα συνδέει τις έδρες των δικαστηρίων με τα μεταβατικά ακροατήρια, επιτρέποντας τη διεξαγωγή των δικών χωρίς τη φυσική παρουσία των δικαστών ή των διαδίκων στο ίδιο νησί.
Για τις νησιωτικές περιοχές, όπως η Ρόδος και η Σύρος, η αλλαγή αυτή είναι περισσότερο από τεχνική, είναι δομική. Εξαλείφει τα γεωγραφικά εμπόδια, μειώνει το κόστος μετακίνησης και επιταχύνει τη διαδικασία εκδίκασης υποθέσεων που, λόγω νησιωτικότητας, συχνά καθυστερούσαν μήνες ή και χρόνια.
Ωστόσο, δημιουργεί και νέες προκλήσεις. Η διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας των συστημάτων, η προστασία των δεδομένων και η εμπιστευτικότητα των συνεδριάσεων αποτελούν ζητήματα που απαιτούν συνεχή εποπτεία.
Το ψηφιακό μέλλον της διοικητικής δικαιοσύνης
Η μετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή δεν είναι απλώς τεχνολογικό γεγονός, αποτελεί μεταρρύθμιση ουσίας. Η δυνατότητα τηλεματικής εκδίκασης διαφορών, η ανακατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ πρωτοδικείων και εφετείων με βάση τον νόμο 5172/2025 και η ευρύτερη ψηφιοποίηση των διοικητικών διαδικασιών διαμορφώνουν ένα νέο πλαίσιο απονομής δικαιοσύνης.
Η Ελλάδα, ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, επιχειρεί να εγκαθιδρύσει μια Δικαιοσύνη πιο ευέλικτη, προσβάσιμη και αποτελεσματική.
Το στοίχημα πλέον είναι η ισορροπία μεταξύ τεχνολογικής προόδου και θεσμικής ασφάλειας, ώστε η απονομή δικαίου να παραμείνει ανθρώπινη, διαφανής και αμερόληπτη.
Η Ρόδος μπορεί να αποχαιρέτησε τη φυσική παρουσία του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά, αλλά παραμένει στο επίκεντρο ενός θεσμικού μετασχηματισμού που ενώνει, για πρώτη φορά ουσιαστικά, τα νησιά του Αιγαίου με την ηπειρωτική Ελλάδα μέσα από τα καλώδια και τις οθόνες της νέας εποχής της Δικαιοσύνης.
