Αλλαγή ρότας σε ό,τι αφορά τις πολυετείς συμβάσεις φαίνεται να εξετάζει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας με σκοπό να εξορθολογιστεί το όλο σύστημα.
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης θα επιδιώξει να προχωρήσει σε τροποποίηση των πολυετών συμβάσεων προκειμένου να εξορθολογιστεί το σύστημα.
Στην κίνηση αυτή θα επιδιώξει και τη συμφωνία των ακτοπλοϊκών εταιρειών. Ηδη όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου μία ακτοπλοϊκή εταιρεία η ΛΑΝΕ (θυγατρική της ΑΝΕΚ) ζήτησε να αφήσει την άγονη γραμμή Πειραιάς-Κύθηρα-Αντικύθηρα-Καστέλι καθώς με το ισχύον μίσθωμα και η εταιρεία μπαίνει μέσα, ενώ και το Δημόσιο, όπως σημειώνεται, ξοδεύει αρκετά χωρίς να υπάρχει ουσιαστικό συγκοινωνιακό όφελος. Υπολογίζεται ότι από τα 84,75 εκατ. ευρώ που διατέθηκαν πέρυσι για τις άγονες γραμμές τα 59,2 εκατ. ευρώ αφορούν πολυετείς σύμβασης. Εξ αυτών τα 22 εκατ. ευρώ διατέθηκαν από τη Διεύθυνση Θαλασσίων Συγκοινωνιών του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και τα υπόλοιπα από τη γ.γ. Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Οι πολυετείς συμβάσεις υιοθετήθηκαν το 2008 με τη λογική να δοθεί ένα κίνητρο και μία βοήθεια στις ακτοπλοϊκές εταιρείες να ανανεώσουν το στόλο τους, αφού ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε ότι, σε τρία χρόνια, μία εταιρεία που κέρδιζε μία πολυετή σύμβαση θα μπορούσε να αγοράσει νεότερο πλοίο.
Ωστόσο, η κρίση τίναξε όλο το σχεδιασμό στον αέρα, καθώς οι τράπεζες δεν ήταν σε θέση να χρηματοδοτήσουν τέτοιου είδους σχέδια ενώ και τα αποτελέσματα των εταιρειών δεν βοηθούσαν. Ετσι τώρα οι πολυετείς συμβάσεις εξακολουθούν να ισχύουν, αλλά λειτουργούν πλέον ως φραγμός για την είσοδο σε ορισμένες γραμμές νεότερων πλοίων, αφού δεν πραγματοποιούνται διαγωνισμοί και οι εν λόγω γραμμές εξυπηρετούνται κυρίως με μεγάλης ηλικίας πλοία. Παράλληλα, τα κονδύλια που δεσμεύονται είναι σημαντικά, ενώ και τα νησιά δεν εξυπηρετούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με βάση πάντα τις παρούσες συνθήκες.
Με ειδική τροπολογία που ψηφίστηκε το Σεπτέμβριο του 2010 δόθηκε παράταση στις ακτοπλοϊκές προκειμένου να αντικαταστήσουν τα μεγάλης ηλικίας πλοία με νεότερα.
Ειδική τροπολογία
Η τροπολογία που ψηφίστηκε ανέφερε ότι «Επί συμβάσεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας για την εξυπηρέτηση δρομολογιακών γραμμών με πλοίο έναντι μισθώματος, οι οποίες καταρτίστηκαν κατά τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 8 του ν. 2932/2001 (ΦΕΚ Α145) πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου και δεν έχουν λυθεί με οποιονδήποτε τρόπο μέχρι έναρξης ισχύος του παρόντος, ο χρόνος για την εκπλήρωση της συμβατικής υποχρέωσης του αναδόχου προς αντικατάσταση του συμβατικού πλοίου με άλλο ανώτερης κατηγορίας, καθώς και η χρονική διάρκεια της σύμβασης, παρατείνεται επί μία διετία από την επομένη ημέρα λήξης της σύμβασης που δεν μπορεί να επεκτείνεται πέραν τις 31/12/2014. Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου ισχύουν και για συμβάσεις που έληξαν μετά την 1η Μαΐου 2010». Από την τροπολογία προκύπτει ότι, εκ των πραγμάτων, το 2014 θα πρέπει να εξεταστεί από το υπουργείο τι μέλλει γενέσθαι με τις εταιρείες που δεν αντικατέστησαν τελικά τα μεγάλης ηλικίας πλοία.
Αντικατάσταση πλοίων
Σημειώνεται ότι μεγάλης διάρκειας συμβάσεις με υποχρέωση αντικατάστασης του πλοίου με νεότερο στα τρία χρόνια έχουν υπογράψει η Ναυτιλιακή Εταιρεία Λέσβου (τρεις συμβάσεις διάρκειας δώδεκα χρόνων η κάθε μία), η ΛΑΝΕ (θυγατρική της ΑΝΕΚ, σύμβαση διάρκειας οκτώ ετών με υποχρέωση αλλαγής πλοίου στα τρία χρόνια), η Blue Star Ferries και ορισμένες μικρές ακτοπλοϊκές εταιρείες στα Δωδεκάνησα και το Ανατολικό Αιγαίο. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο η ΝΕΛ προϋπολογίζει συνολικά έσοδα ύψους 225 εκατ. ευρώ από τις 12ετείς συμβάσεις.