Αγωνία για τις μπόρες του Σεπτεμβρίου

Η θερινή ραστώνη και οι διακοπές του Αυγούστου σίγουρα αλλάζουν την ψυχολογία των ανθρώπων. Όμως σε αυτή την δύσκολη περίοδο που έχει εισέλθει η Ευρώπη τα σύννεφα που μαζεύονται στον ορίζοντα προβλέπουν σύμφωνα με τους ειδικούς καταιγίδες για τον Σεπτέμβριο και όχι απλώς πρωτοβρόχια. Όπως επισημαίνουν και οι οικονομικοί αναλυτές οι επόμενοι μήνες αναμένονται και περίπλοκοι και ευμετάβλητοι, καθώς υπάρχει αβεβαιότητα για τις ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Ιαπωνία και την Μέση Ανατολή.
Στις ΗΠΑ, αναμένεται με ξεχωριστό ενδιαφέρον η συνεδρίαση των τραπεζιτών. Κι αυτό διότι θέλουν να μειώσει τα προγράμματα έκτακτης στήριξης προς τις αγορές και την οικονομία. Η μείωση θα οφείλεται στο ότι η παγκόσμια οικονομία εμφανίζει βιώσιμη βελτίωση, όμως την ίδια ώρα οι τραπεζίτες φοβούνται τις παράπλευρες απώλειες και τις αθέλητες επιπτώσεις της παρατεταμένης εξάρτησης από αυτή την πειραματική στρατηγική. Ο Σεπτέμβριος ίσως φέρει επίσης εξελίξεις σχετικά με τον επόμενο διοικητή των κεντρικών τραπεζών. Ο Μπεν Μπερνάκι αναμένεται να αποχωρήσει τον Ιανουάριο στην λήξη της δεύτερης θητείας του και οι αγορές παρακολουθούν στενά τις ενδείξεις για την συνέχιση ή όχι της στρατηγικής της κεντρικής τράπεζας.
Μεγάλη αβεβαιότητα εξακολουθεί να επικρατεί και στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Με τις γερμανικές εκλογές τον Σεπτέμβριο, είναι πολλά τα εθνικά και περιφερειακά ζητήματα που έχουν παγώσει. Οι καλοκαιρινές διακοπές έχουν μειώσει τις διαφωνίες στρατηγικής, αλλά με κόστος την υπερφόρτωση της ατζέντας του φθινοπώρου για τους Ευρωπαίους πολιτικούς, που επανειλημμένα έχουν αποδείξει ότι είναι απρόθυμοι να λάβουν μεγάλες αποφάσεις χωρίς την απειλή κάποιας μεγάλης κρίσης. Η ευρωπαϊκή αβεβαιότητα κουβαλάει περισσότερα ζητήματα από τις συνήθεις συζητήσεις για τα «4 σκέλη» μιας εύρωστης ευρωζώνης -δηλαδή την συμπλήρωση της νομισματικής ενοποίησης με στενότερη δημοσιονομική, τραπεζική και πολιτική ενοποίηση. Οι αξιωματούχοι έχουν να λάβουν επίσης πολιτικά περίπλοκες αποφάσεις για τρεις ιδιαίτερα ακανθώδεις επιθεωρήσεις προγραμμάτων (Κύπρος, Ελλάδα, Πορτογαλία). Εκεί πρέπει να βρουν τρόπους να αυξήσουν την χρηματοδότηση και να μειώσουν τα δανειακά βάρη.
Στην Ιαπωνία, οι καθυστερήσεις στην ανακοίνωση του «τρίτου σκέλους στρατηγικής» υπονομεύει την πιλοτική στρατηγική που εφαρμόζει η Bank of Japan εκ μέρους του πρωθυπουργού Σίνζο ¶μπε Shinzo. Αν κρίνουμε από το πρόσφατο ξεπούλημα στις ιαπωνικές μετοχές και την συμπεριφορά του γεν, οι αγορές ήδη αντιλαμβάνονται ότι το πολιτικό πείραμα της Ιαπωνίας θα αποτύχει αν δεν συνοδευτούν τα μέτρα νομισματικής και δημοσιονομικής υποστήριξης με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, σύντομα.
Και μέσα σε όλα υπάρχει και η κρίση στη Μέση Ανατολή. Οι επιπτώσεις στην περιοχή από τον τραγικό εμφύλιο πόλεμο στην Συρία πολλαπλασιάζονται με τις εξελίξεις στην Αίγυπτο. Και μολονότι η αιγυπτιακή κατάσταση δεν είναι τόσο δραματική όσο της Συρίας, ούτε εκεί υπάρχουν οι θεσμικές και πολιτικές συνιστώσες που είναι απαραίτητες για την ταχεία αποκατάσταση της σταθερότητας.