Ανάσα δροσιάς μέσα στον πιο καυτό μήνα της τουριστικής περιόδου αναμένουν οι επιχειρηματίες του τουρισμού προκειμένου να περιορίσουν όσο είναι δυνατόν τις απώλειες του Ιουλίου σε κρατήσεις και έσοδα, αλλά και για να αντιμετωπίσουν μια εξαρχής “προβληματική” στο σύνολό της χρονιά για τα ελληνικά πακέτα. Ο φετινός Αύγουστος, όπως επισημαίνουν φορείς από τον τουριστικό κλάδο, αναμένεται να είναι καθοριστικός για την εξέλιξη της σεζόν, ενώ παράλληλα θα αποτελέσει βαρόμετρο για την πορεία των εισπράξεων όλου του έτους και θα δώσει μια καλή εικόνα για τη ζήτηση μέχρι και τον Οκτώβριο.
Με την τουριστική αγορά να παραμένει ακόμη “μουδιασμένη” από την επιβολή των capital controls και με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις σε επίπεδο τραπεζικών συναλλαγών, εισαγωγών και τροφοδοσίας να μην έχουν εξομαλυνθεί, τα βλέμματα όλων παραμένουν στραμμένα στον μήνα που μόλις ξεκίνησε και στη ροή των late bookings, σε μια προσπάθεια να αντισταθμιστεί η ζημιά που δέχτηκε το ελληνικό τουριστικό προϊόν. Σύμφωνα με τους επιχειρηματίες, ο Αύγουστος ανέκαθεν ήταν ο πιο περιζήτητος μήνας της τουριστικής περιόδου, ωστόσο αυτήν τη φορά εκτιμάται ότι θα δείξει αν ο τουρισμός έχει δυνάμεις να επουλώσει τις πληγές του και –το κυριότερο– να αντέξει τον ανταγωνισμό από τις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου.
Σταδιακά στην… κανονικότητα
Μέχρι στιγμής όλα δείχνουν πως η ζήτηση επανέρχεται σταδιακά στους κανονικούς της ρυθμούς, ωστόσο οι ισορροπίες είναι ακόμη εύθραυστες. Από τη μια τα προβλήματα που εξακολουθούν να ταλανίζουν τη ρωσική αγορά –μια από τις σημαντικότερες και μέχρι και πέρυσι πολλά υποσχόμενες πηγές τουριστών για την Ελλάδα–, από την άλλη η υστέρηση που άρχισε να παρατηρείται στις κρατήσεις των Γερμανών τουριστών –που είναι η κύρια πηγή εσόδων για τον ελληνικό τουρισμό– προκαλούν έντονο προβληματισμό. Πολλοί είναι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι τουρίστες που, παρά τις διαβεβαιώσεις των tour operators, προτίμησαν να κατευθυνθούν σε διαφορετική χώρα για τις διακοπές τους. Μετά το χτύπημα στην Τυνησία, άλλωστε, η Ισπανία και η Τουρκία κερδίζουν ακόμα μεγαλύτερο προβάδισμα στις πωλήσεις πακέτων, με την πρώτη να καταγράφει κατακόρυφη αύξηση στην επισκεψιμότητα και να κάνει ήδη λόγο για την καλύτερη σεζόν όλων των εποχών.
Αλλαγή πορείας
Παράγοντες του τουρισμού είχαν εξαρχής προβλέψει πως η χρονιά θα ήταν δύσκολη, κυρίως λόγω της κατάρρευσης πολλών πρακτορείων στη Ρωσία, της ανόδου της Αιγύπτου ως προορισμού έπειτα από τρία χρόνια και της μείωσης του ρυθμού κρατήσεων από την τουριστική αγορά της Γερμανίας γενικότερα για πολλές χώρες, χωρίς, βέβαια, να μπορούν τότε να προβλέψουν τις συνέπειες των πολύμηνων διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους εταίρους.
Στις αρχές του 2015 ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, έχοντας χαμηλώσει αισθητά τον πήχη των προσδοκιών, είχε εκτιμήσει ότι οι αφίξεις τουριστών από το εξωτερικό θα κινούνταν στα επίπεδα των 25 εκατ., 1 εκατ. περίπου περισσότεροι σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά. Ταυτόχρονα, οι τουριστικές εισπράξεις αναμενόταν ότι θα ανέλθουν φέτος στα 14 δισ. ευρώ. Πέρυσι, πιο συγκεκριμένα, ο αριθμός των τουριστών που επισκέφθηκαν τη χώρα ξεπέρασε τα 24,2 εκατ., σημειώνοντας αύξηση 20,7% σε σχέση με το 2013. Από την άλλη, τα έσοδα από τον τουρισμό εμφάνισαν άνοδο κατά 10,2%, αγγίζοντας τα 13,4 δισ. ευρώ. Οι εκτιμήσεις αυτές, οι οποίες έγιναν τον Φεβρουάριο, καθώς μέχρι τότε δεν υπήρχε σαφής εικόνα για τις αεροπορικές πτήσεις που θα πραγματοποιηθούν αυτήν τη χρονιά προς την Ελλάδα (συνήθως το τοπίο έχει ξεκαθαρίσει ήδη από τον Δεκέμβριο), δεν αναθεωρήθηκαν από τον ΣΕΤΕ, όμως όλοι οι παράγοντες του τουρισμού τόνιζαν πως, με τις καθυστερήσεις στη διαπραγμάτευση και με το αρνητικό κλίμα από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης περί Grexit, θα ήταν δύσκολο να επιτευχθούν οι στόχοι.
Έτσι, πλέον, όλες οι προσπάθειες επικεντρώνονται στο να καταφέρει ο τουρισμός να διατηρηθεί έστω στα ίδια επίπεδα με τα περσινά από πλευράς αφίξεων και εσόδων. Παρ’ όλα αυτά, ξενοδόχοι και τουριστικοί επιχειρηματίες προσπαθούν να διατηρήσουν “ζωντανό το όνειρο”, ελπίζοντας πως στο τέλος του Αυγούστου το κλίμα στις αφίξεις θα έχει μεταστραφεί, ενώ, με έναν φυσιολογικό από πλευράς επισκεψιμότητας και εσόδων Σεπτέμβριο, τίποτα ακόμη δεν έχει χαθεί.
Από Οκτώβριο τα δύσκολα
Ακόμα κι αν η φετινή σεζόν έχει τελικά αίσιο τέλος, το σκηνικό για τον ελληνικό τουρισμό αλλάζει άρδην από τον Οκτώβριο και μετά. Φορείς και επιχειρηματίες έχουν ξεκινήσει να “σηκώνουν μανίκια” για να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές στη φορολογία, που κάνουν πρεμιέρα σε δύο μήνες, μετά την απόφαση για διπλασιασμό του ΦΠΑ στη διαμονή (στο 13%) και τη σταδιακή κατάργηση των εκπτώσεων στα νησιά.
Μια πρώτη γεύση αναφορικά με την αναστάτωση και, κυρίως, τις επιπτώσεις που προκαλούν οι μεταβολές στον ΦΠΑ έχει δώσει η αύξηση του συντελεστή στην εστίαση από το 13% στο 23%, καθώς πολλές μονάδες χρειάστηκε να απορροφήσουν τη διαφορά που προέκυψε στις τιμές του πρωινού και των παρεχόμενων γευμάτων στην περίπτωση των all inclusive καταλυμάτων. Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη ούτε για τα εστιατόρια στους τουριστικούς προορισμούς, τόσο για τους ξένους όσο και για τους Έλληνες τουρίστες, που ήδη έχουν διαπιστώσει τις μεταβολές στις τιμές.
Όπως επανειλημμένα έχουν προειδοποιήσει οι επιχειρηματίες, ο διπλασιασμός των φορολογικών συντελεστών θα έχει άμεσες επιπτώσεις στην τιμή των πακέτων, σε μια περίοδο που οι ξένοι επισκέπτες κυνηγούν προσφορές για τις διακοπές τους, ο ανταγωνισμός στην περιοχή εντείνεται και δεν υπάρχουν νέες επενδύσεις, προκειμένου να ανέβει η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και, έτσι, να αντισταθμιστούν οι μεταβολές στην τιμή.
Εφημερίδα “Κεφάλαιο”