• Με κεντρικό επιχείρημα την αναλογικότητα και το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου, η υπεράσπιση ζητά από το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών να αντικαταστήσει την πλήρη απαγόρευση επικοινωνίας και την καθολική αποχή από χώρους με ανηλίκους με ηπιότερα, εποπτευόμενα μέτρα
Ένας 40χρονος αλλοδαπός πατέρας κατηγορούμενος για σεξουαλική κακοποίηση του 5,5 ετών γιού του αφέθηκε ελεύθερος με αυστηρούς όρους έπειτα από ομόφωνη κρίση Ανακριτή και Εισαγγελέα.
Η απόφαση περιλαμβάνει απαγόρευση εξόδου από τη χώρα, υποχρεωτική μηνιαία εμφάνιση σε αστυνομικό τμήμα, πλήρη απαγόρευση επικοινωνίας και προσέγγισης του ανηλίκου σε απόσταση μικρότερη των 200 μέτρων, καθώς και απαγόρευση συναναστροφής με ανηλίκους και προσέγγισης χώρων όπου αυτοί συχνάζουν.
Η καταγγελία προέρχεται από 41χρονη μητέρα. Ο κατηγορούμενος αρνείται κατηγορηματικά και συνδέει την υπόθεση με σφοδρή αντιδικία για επιμέλεια και επικοινωνία.
Το χρονικό και τα πρώτα πορίσματα
Η υπόθεση ξεκίνησε όταν, σύμφωνα με τη δικογραφία, το παιδί φέρεται να περιέγραψε γεγονός με επίδικο περιεχόμενο σε κατάθεση που λήφθηκε σε ελεγχόμενο περιβάλλον με κάμερα από ειδικό ψυχολόγο. Η ιατροδικαστική εξέταση κατέγραψε εύρημα πιθανώς συμβατό με πράξεις ασέλγειας χωρίς βεβαιότητα ως προς μηχανισμό και χρόνο, ενώ εξειδικευμένος κλινικός έλεγχος από γαστρεντερολογικό τμήμα την ίδια ημέρα δεν επιβεβαίωσε σημεία κάκωσης ή βίας.
Στο υλικό υπάρχουν γνωματεύσεις ειδικών με διαφορετικές εκτιμήσεις για την προέλευση των δυσκολιών του ανηλίκου, από ουδέτερες συστάσεις για σταθερό περιβάλλον μέχρι εισηγήσεις για πλήρη αποφυγή επαφής με τον πατέρα.
Η πολιτική διάσταση των συγκρούσεων
Παράλληλα με το ποινικό σκέλος, το αστικό πεδίο έχει ήδη αποτυπώσει έντονη αντιδικία. Αποφάσεις και προσωρινές ρυθμίσεις έχουν αναθέσει την επιμέλεια στη μητέρα με εξαιρέσεις για υγεία και εκπαίδευση, ενώ η επικοινωνία του πατέρα έχει δομηθεί με συγκεκριμένα ωράρια, σαφείς κανόνες και, ανά περιόδους, παρουσία τρίτου προσώπου. Σημείο τριβής αποτελούν οι ισχυρισμοί συστηματικών παραβιάσεων των ρυθμίσεων και η αδυναμία ομαλής εφαρμογής τους, με συνέπεια το παιδί να έχει μείνει για μεγάλα διαστήματα χωρίς δια ζώσης επαφή με τον πατέρα.
Τι αλλάζει με την προσφυγή
Η υπεράσπιση προσέφυγε στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Ρόδου, προσβάλλοντας τη διάταξη με την οποία επιβλήθηκαν οι όροι. Καίριο αίτημα είναι η άρση ή αντικατάσταση δύο περιορισμών: της πλήρους απαγόρευσης επικοινωνίας και προσέγγισης του παιδιού και της καθολικής απαγόρευσης συναναστροφής με ανηλίκους και προσέγγισης χώρων που αυτοί συχνάζουν σε ακτίνα μικρότερη των 200 μέτρων. Το σκεπτικό εδράζεται στην αρχή της αναλογικότητας, στο τεκμήριο αθωότητας και στο βέλτιστο συμφέρον του τέκνου, με την επισήμανση ότι η πλήρης αποκοπή, ιδίως σε τόσο μικρή ηλικία, διαρρηγνύει τη γονεϊκή σχέση με ανεπανόρθωτες συνέπειες. Η προσφυγή επισημαίνει ότι ο στόχος της διαδικασίας μπορεί να υπηρετηθεί με ηπιότερα και απολύτως ελέγξιμα μέτρα όπως εποπτευόμενες συναντήσεις, επαφή με παρουσία ουδέτερου τρίτου, ή επικοινωνία σε ορισμένους δημόσιους χώρους με επίβλεψη κοινωνικής υπηρεσίας.
Η ένσταση για τον «αόριστο» όρο των 200 μέτρων
Κρίσιμο σημείο της επιχειρηματολογίας είναι ότι η καθολική απαγόρευση προσέγγισης κάθε χώρου όπου βρίσκονται ανήλικοι σε ακτίνα 200 μέτρων θεωρείται πρακτικά ανεφάρμοστη σε μια πόλη με σχολεία, παιδικές χαρές και χώρους διασκέδασης διάσπαρτους σε μικρές αποστάσεις. Η υπεράσπιση υποστηρίζει ότι η ρύθμιση αυτή δεν συνδέεται με εξατομικευμένο κίνδυνο, δεν αντλεί τεκμηρίωση από παρελθούσα αντίστοιχη συμπεριφορά και τελικά καταλήγει να περιορίζει υπέρμετρα την ελευθερία κίνησης και την επαγγελματική και κοινωνική ζωή του κατηγορούμενου χωρίς αποδεδειγμένη αναγκαιότητα.
Η σύγκρουση δύο αφηγήσεων
Στον πυρήνα της υπόθεσης βρίσκονται δύο ανταγωνιστικές αφηγήσεις. Η μητέρα περιγράφει μια αιφνίδια και σοκαριστική πληροφορία από το παιδί που την οδήγησε σε άμεση καταγγελία και κινητοποίηση των αρχών. Ο πατέρας μιλά για ένα κατασκεύασμα που συνδέεται με μακρά πορεία αντιπαραθέσεων στην επιμέλεια και την επικοινωνία, επικαλούμενος έγγραφα, εξώδικα και αποφάσεις για να δείξει κλιμάκωση έντασης. Η πολυφωνία των επιστημονικών γνωματεύσεων και η αμφισημία των ιατρικών ευρημάτων δημιουργούν ένα πλαίσιο όπου η προσεκτική στάθμιση αποδεικτικών στοιχείων βαραίνει περισσότερο από ποτέ.
Οι προηγούμενες ρυθμίσεις και το αποτύπωμα στην πράξη
Το αστικό σκέλος έχει ήδη χαράξει ένα αποτύπωμα επικοινωνίας με ωράρια, εορταστικές περιόδους και θερινά διαστήματα, άλλοτε με διανυκτερεύσεις και άλλοτε με παρουσία τρίτου προσώπου. Ωστόσο, όπως περιγράφεται στην προσφυγή, οι ρυθμίσεις συχνά δεν εφαρμόστηκαν, με εκατέρωθεν αναφορές για παραβιάσεις και αδυναμία εμπέδωσης σταθερού ρυθμού επαφών. Το αποτέλεσμα είναι ότι από συγκεκριμένη ημερομηνία του καλοκαιριού ο πατέρας δηλώνει πως δεν έχει δει το παιδί του, γεγονός που προστίθεται ως επιχείρημα για την ανάγκη θεσμικά εποπτευόμενης, αλλά υπαρκτής επικοινωνίας, και όχι πλήρους αποκοπής.
Στο μεταξύ, με προσωρινή διαταγή που εκδόθηκε μεταρρυθμίστηκε ήδη η επικοινωνία του παιδιού με το παιδί με νέο στοιχείο να θεωρείται η απόφαση περί επιβολής περιοριστικών μέτρων στον κατηγορούμενο πατέρα.
Το επόμενο βήμα και οι παράμετροι της κρίσης
Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών θα κληθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην προστασία του παιδιού, στη διασφάλιση της διαδικασίας και στην αποφυγή μέτρων που, αν τελικά κριθούν αχρείαστα, θα έχουν ήδη προκαλέσει μη αναστρέψιμη ζημία στη σχέση πατέρα και παιδιού. Στο τραπέζι βρίσκονται λύσεις που δεν υποβαθμίζουν την ασφάλεια, όπως εποπτευόμενες ή διαμεσολαβημένες επαφές, αυστηρή τήρηση αποστάσεων σε συγκεκριμένους χώρους και ρητές εξαιρέσεις με επίβλεψη αρμόδιων κοινωνικών υπηρεσιών, χωρίς την απόλυτη απαγόρευση που καθιστά την επαφή ανέφικτη.
Ως συνήγορος υπεράσπισης του πατέρα παρίσταται η δικηγόρος κ. Ασημένη Βεργή και της μητέρας ο κ. Γιώργος Κυπραίος.
