• Εμφανίζεται ως «σωτήρας» και ζητά την ανάληψη της διαχείρισης του φράγματος με νομικά κενή και ανεφάρμοστη πρόταση • Διαστάσεις μείζονος πολιτικής κρίσης παίρνει η αντιπαράθεση μετά την υποβολή αιτήματος υποκατάστασης της Περιφέρειας, επικαλούμενη την οικονομική της αδυναμία
Πλήρως ξεδιπλώνεται πλέον το παρασκήνιο πίσω από τη μεθοδική σύγκρουση του Δήμου Ρόδου και της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Ρόδου (ΔΕΥΑΡ) με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με αφορμή τη διαχείριση του φράγματος Γαδουρά.
Από τον Ιούνιο του 2022, οπότε και υπεγράφη η Προγραμματική Σύμβαση για τη λειτουργία και συντήρηση του έργου, η ΔΕΥΑΡ υποχρεούτο σε χρηματοδοτική συμμετοχή, στο πλαίσιο τριμερούς συμφωνίας προγραμματικής συμβάσεως. Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, και με συσσωρευμένα χρέη εκατομμυρίων, η ΔΕΥΑΡ επανέρχεται ζητώντας… την υποκατάσταση της Περιφέρειας.
Η αντίφαση δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη: Η ίδια η ΔΕΥΑΡ, που δεν ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της, καταθέτει πρόταση να γίνει υπεύθυνη για τη συνέχιση του έργου, προβάλλοντας ως αιτιολογία την «οικονομική αδυναμία» της Περιφέρειας για την οποία ευθύνεται.
Το σίγουρο είναι πάντως ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου δεν θα περιοριστεί πλέον στη δικαστική αντιπαράθεση ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων.
Η επιστολή της ΔΕΥΑΡ
Η ανοικτή επιστολή της ΔΕΥΑΡ, με ημερομηνία 24 Ιουλίου 2025, υπογράφεται από τον πρόεδρο του Δ.Σ. Σωτήρη Βαγιανό και απευθύνεται στον περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, κ. Γιώργο Χατζημάρκο:
«Αξιότιμε κ. Περιφερειάρχη,
Η ΔΕΥΑΡ, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στους πολίτες της Ρόδου και με σεβασμό στο δημόσιο συμφέρον, ενημερώνει την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου για την απόφαση της με αριθμό 541/2025 του Διοικητικού της Συμβουλίου, σύμφωνα με την οποία:
Ζητείται από το Περιφερειακό Συμβούλιο η έγκριση υποκατάστασης, της Αναθέτουσας Αρχής και της Διευθύνουσας Υπηρεσίας στην υφιστάμενη σύμβαση για τη “διαχείριση, λειτουργία και συντήρηση του έργου Ύδρευση Ρόδου από το Φράγμα Γαδουρά”, ώστε η ΔΕΥΑΡ να αναλάβει πλήρως την ευθύνη της σύμβασης, τη χρηματοδότηση του κόστους, καθώς και την τεχνική και οικονομική παρακολούθηση.
Η εν λόγω πρόταση, η οποία έγινε προς διευκόλυνση της Περιφέρειας, δεν συνιστά καταγγελία της από 06.06.2022 Προγραμματικής Σύμβασης, αλλά στοχεύει αποκλειστικά στη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας του έργου, την προστασία των πολιτών και του δημοσίου συμφέροντος και τη συνεισφορά προς την Περιφέρεια που φαίνεται να μην μπορεί να αντεπεξέλθει, για άγνωστους σε εμάς λόγους, καθώς η ΔΕΥΑΡ είναι απολύτως συνεπής.
Θα ήταν σοβαρή παράλειψη να μη σημειωθεί ότι η ΔΕΥΑΡ, παρά το γεγονός ότι έχει καταθέσει ένδικες προσφυγές κατά των χρεώσεων που της επιβλήθηκαν, έχει καταβάλει πάνω από 4 εκατομμύρια ευρώ σε 19 μήνες, αποδεικνύοντας την αδιαπραγμάτευτη συνέπειά της ακόμα και σε απαιτήσεις που δεν αποδέχεται. Η επιχείρηση συνεχίζει να εξυπηρετεί δόσεις (24) της ρύθμισης που αφορά σε αυτές τις οφειλές, τηρώντας με απόλυτη ευθύνη τις υποχρεώσεις της, αποκλειστικά για να μην διαταραχθεί η υδροδότηση του νησιού.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρότι υπάρχουν προσωρινές διαταγές δικαστηρίων που απαλλάσσουν προσωρινά τη ΔΕΥΑΡ από καταβολές, η επιχείρηση δεν κρύφτηκε πίσω από αυτές.
Κύριε Περιφερειάρχα,
το συμπέρασμα που εύλογα προκύπτει, είναι ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου βρίσκεται πλέον σε οικονομικό αδιέξοδο, αδυνατώντας να ανταποκριθεί στις συμβατικές της υποχρεώσεις προς τον ανάδοχο.
Η απόφαση που καλείστε να εισηγηθείτε, περί “αναστολής χρηματοδότησης έργων” στο νησί, συνιστά ουσιαστικά έμμεση παραδοχή οικονομικής αδυναμίας εκ μέρους της Περιφέρειας. Δεν είναι η ασυνέπεια της ΔΕΥΑΡ που οδήγησε στον “μονόδρομο”, αλλά η κακή οικονομική διαχείριση πόρων του ΠΔΕ και η εσφαλμένη επιλογή χρηματοδότησης λειτουργικών δαπανών, που απαγορεύεται ρητώς.
Γνωρίζουμε ήδη:
• Ότι η Περιφέρεια δεν αποκομίζει κανένα οικονομικό όφελος από την παρούσα προγραμματική.
• Ότι οι οικονομικές διαφορές θα επιλυθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης, αφού απορρίφθηκαν τα αιτήματα της ΔΕΥΑΡ για ορθή τιμολόγηση και διαφάνεια.
• Ότι η Διευθύνουσα Υπηρεσία αδυνατεί να παρακολουθήσει και να αποτυπώσει ορθώς τα οικονομικά στοιχεία της εργολαβίας.
• Ότι εφόσον η Περιφέρεια αδυνατεί να διαθέσει την απαραίτητη ρευστότητα, η μεταφορά των αρμοδιοτήτων στη ΔΕΥΑΡ αποτελεί ρεαλιστική, νόμιμη και υπεύθυνη διέξοδο.
Σας καλούμε, λοιπόν, να αναγνωρίσετε τη σοβαρότητα των περιστάσεων και να στηρίξετε την πρόταση της ΔΕΥΑΡ για ανάληψη της πλήρους ευθύνης του έργου, με σκοπό τη διαφάνεια, τη συνέπεια και την εξασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας της υδροδότησης του νησιού.
Συνημμένο: Απόφαση 541/2025 «Έγκριση υποβολής αιτήματος για τη λήψη απόφασης από το Περιφερειακό Συμβούλιο με την οποία θα εγκριθεί υποκατάσταση της αναθέτουσας αρχής και της διευθύνουσας υπηρεσίας στη σύμβαση “Παροχή Υπηρεσιών Διαχείρισης, Λειτουργίας και Συντήρησης του έργου Ύδρευση Ρόδου από το Φράγμα Γαδουρά”.
Η απόφαση 541/2025 του Δ.Σ. της ΔΕΥΑΡ
Η πρόταση που εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία στη συνεδρίαση της 23ης Ιουλίου 2025, φέρει τον τίτλο: «Έγκριση υποβολής αιτήματος για υποκατάσταση της Αναθέτουσας Αρχής και της Διευθύνουσας Υπηρεσίας στη σύμβαση διαχείρισης του Φράγματος Γαδουρά».
Σύμφωνα με το πρακτικό της συνεδρίασης:
«Η ΔΕΥΑΡ θα αναλάβει πλήρως τη διαχείριση της σύμβασης, θα καλύπτει το κόστος λειτουργίας και θα διορθώσει τις οικονομικές και τεχνικές αποκλίσεις της εργολαβίας. Η Περιφέρεια θα έχει πλέον επικουρικό ρόλο, περιοριζόμενο στην παραλαβή των έργων της Β’ φάσης.»
Οι κατηγορίες για οικονομική κατάρρευση και τα πραγματικά στοιχεία
Η επιστολή και η απόφαση της ΔΕΥΑΡ επιχειρούν να παρουσιάσουν την επιχείρηση ως συνεπή και υπεύθυνη, παραθέτοντας πληρωμές άνω των 4 εκατομμυρίων ευρώ μέσα σε 19 μήνες. Όμως, σημαντικό μέρος των ποσών αυτών προήλθε από αναγκαστικές κατασχέσεις, όπως αναγνωρίζεται στα έγγραφα:
«Ποσό 1,5 εκατομμυρίου ευρώ εισπράχθηκε από τους τραπεζικούς λογαριασμούς της ΔΕΥΑΡ μέσω αναγκαστικής κατάσχεσης που επέβαλε η Περιφέρεια».
Παράλληλα, διαπιστώνεται ότι η Περιφέρεια έχει ήδη αποφασίσει να αναστείλει άλλες χρηματοδοτήσεις έργων στη Ρόδο, ώστε να μπορέσει να εξυπηρετήσει το κόστος της εργολαβίας, απόφαση που εντείνει την ένταση και έχει σημαντικές επιπτώσεις στην τοπική ανάπτυξη.
Η επικοινωνιακή στρατηγική και οι αντιφάσεις
Στο δημοτικό συμβούλιο, τα στελέχη του Δήμου Ρόδου εμφανίστηκαν με διπλή γλώσσα. Ο μεν δήμαρχος κ, Αλέξανδρος Κολιάδης έκανε λόγο για «βούληση να βρεθεί λύση από κοινού», ενώ ο κ. Σωτήρης Βαγιανός ακολουθούσε τη σκληρή γραμμή αμφισβήτησης και καταγγελίας.
Η διγλωσσία αυτή φαίνεται ότι αποτέλεσε στρατηγική επιλογή, καθώς η ΔΕΥΑΡ προωθούσε σταδιακά το αίτημα να αφαιρεθεί η διαχείριση από την Περιφέρεια. Η επιστολή και η απόφαση επιχειρούν να παρουσιάσουν αυτό το αίτημα ως «προσφορά» και «διευκόλυνση», όμως στην ουσία εισάγουν πρωτοφανείς πρακτικές στα δεδομένα της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Το αίτημα της ΔΕΥΑΡ για υποκατάσταση στην υπάρχουσα σύμβαση εγείρει σοβαρά νομικά ζητήματα, καθώς:
• Δεν υπάρχει ρητή πρόβλεψη στη σύμβαση για μεταβίβαση αρμοδιοτήτων με αυτόν τον τρόπο.
• Η Περιφέρεια είχε οριστεί ως διαχειριστής του έργου με απόφαση Περιφερειακού Συμβουλίου, σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που την όριζε αρμόδια για την κατασκευή όχι τη λειτουργία.
• Η επίκληση «οικονομικής αδυναμίας» από την πλευρά της ΔΕΥΑΡ γίνεται χωρίς να τεκμηριώνεται η δυνατότητά της να αναλάβει πράγματι το συνολικό κόστος διαχείρισης του έργου.
Η δε πρόταση υποκατάστασης προωθείται ως μη καταγγελτική, αλλά ουσιαστικά συνιστά ριζική ανατροπή της υφιστάμενης συμφωνίας και μάλιστα χωρίς συνεννόηση με την Περιφέρεια.
Συμπεράσματα: η κρίση έχει ξεπεράσει τα όρια της πολιτικής διαχείρισης
Η πρωτοβουλία του Δήμου και της ΔΕΥΑΡ δεν αντιμετωπίζεται πλέον απλώς ως τεχνική ή διοικητική διαφορά. Αναδύεται μια βαθιά κρίση εμπιστοσύνης και πολιτικής αξιοπιστίας ανάμεσα στους δύο θεσμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η Περιφέρεια βρίσκεται ενώπιον μιας πρόκλησης που δεν είναι μόνο λειτουργική, αλλά και θεσμική.
