• Παραμένουν κενές άλλες περίπου 1.000 θέσεις για τις οποίες δεν υπάρχει διαθέσιμο προσωπικό • Προκύπτουν συνεχώς νέες ανάγκες, αφού χρόνο με τον χρόνο προστίθενται κλίνες είτε μέσω νέων μονάδων, είτε μέσω ανακαινίσεων και επεκτάσεων
Με πάνω από 2.500 εργαζόμενους από τις Φιλιππίνες να έχουν ήδη τοποθετηθεί σε ξενοδοχεία της Ρόδου, η φετινή σεζόν καταγράφει τον υψηλότερο αριθμό μετακλητών υπαλλήλων από τρίτες χώρες που έχει δει ποτέ το νησί.
Πρόκειται για το αποτέλεσμα της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας-Φιλιππίνων, που ενεργοποιήθηκε με πιο σταθερούς όρους και επέτρεψε για πρώτη φορά, μετά από χρόνια, να μειωθεί αισθητά το κενό στις θέσεις εργασίας.
Συγκριτικά με πέρσι, όπου είχαν έρθει περίπου 700 Φιλιππινέζοι, η αύξηση είναι εντυπωσιακή. Χάρη στη συμφωνία και την ενίσχυση της διαδικασίας μετακλήσεων, που μέχρι πρόσφατα κολλούσε λόγω υποστελέχωσης, καλύφθηκαν σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, σχεδόν 2.500 θέσεις εργασίας σε βοηθητικά πόστα. Ωστόσο, παραμένουν κενές άλλες περίπου 1.000 θέσεις, για τις οποίες δεν υπάρχει διαθέσιμο προσωπικό.
Οι περισσότερες από τις θέσεις που έχουν καλυφθεί αφορούν λαντζέρηδες, βοηθούς κουζίνας, καθαρίστριες, βοηθούς σερβιτόρων και τεχνικό προσωπικό. Παράλληλα, υπάρχουν και περίπου 200 Ρομά, μόνιμοι κάτοικοι Ρόδου, που φέτος εντάχθηκαν σε βοηθητικές θέσεις εργασίας στα ξενοδοχεία, δίνοντας μια πρόσθετη, έστω περιορισμένη, ανάσα.
Ωστόσο, το λειτουργικό έλλειμμα παραμένει σημαντικό. Οι εργαζόμενοι που ήδη βρίσκονται στις μονάδες είτε μόνιμοι, είτε εποχικοί σηκώνουν μεγάλο βάρος. Από την αρχή της σεζόν έχουν μπει σε εντατικούς ρυθμούς, με συνεχόμενες βάρδιες, λίγα ρεπό και αρκετοί χωρίς κανένα περιθώριο ξεκούρασης. Το φαινόμενο που πέρσι εμφανίστηκε έντονα από τις αρχές Αυγούστου, με εργαζόμενους να οδηγούνται σε αναρρωτικές άδειες λόγω εξάντλησης, εκτιμάται πως θα επαναληφθεί και φέτος.
Πολλοί από τους υπαλλήλους στα ξενοδοχεία δηλώνουν ήδη στα όριά τους. Το προσωπικό μειώνεται, οι υποχρεώσεις αυξάνονται και η συνεχής ροή αφίξεων δεν αφήνει περιθώρια για χαλάρωση. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις καλούνται να καλύψουν και νέες ανάγκες, αφού χρόνο με τον χρόνο προστίθενται κλίνες είτε μέσω νέων μονάδων, είτε μέσω ανακαινίσεων και επεκτάσεων.
Στον αντίποδα, πολλές εξωξενοδοχειακές επιχειρήσεις βλέπουν ότι η σεζόν δεν κυλά όπως θα περίμεναν. Καταστήματα, εστιατόρια και μικρότερες τουριστικές μονάδες εκτός ξενοδοχείων, αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα ρυθμίσεων στο προσωπικό τους.
Οι ψηφιακές κάρτες εργασίας, οι περιορισμοί στο ωράριο και η έλλειψη διαθέσιμου προσωπικού οδηγούν σε μειωμένα ωράρια λειτουργίας, σε ανατροπές στα πλάνα και σε γενικότερη αναστάτωση στην αγορά.
Το παράδοξο είναι ότι, ενώ οι μισθοί σε πολλές περιπτώσεις έχουν αυξηθεί σημαντικά και τα πακέτα αποδοχών είναι βελτιωμένα, οι θέσεις δεν καλύπτονται. Η κόπωση του προσωπικού, οι δυσκολίες στέγασης και η ένταση της δουλειάς αποτελούν αντικίνητρα για πολλούς ντόπιους ή εποχικούς εργαζόμενους που στο παρελθόν κάλυπταν τις ανάγκες των νησιών.
Οι εποχές που χιλιάδες εργαζόμενοι από τη Βόρεια Ελλάδα κατέβαιναν κάθε καλοκαίρι στα Δωδεκάνησα έχουν περάσει. Η αβεβαιότητα, οι αυξημένες απαιτήσεις και η δυσκολία ανεύρεσης αξιοπρεπούς κατοικίας φρενάρουν κάθε τέτοια προοπτική. Έτσι, η αγορά στρέφεται στις τρίτες χώρες, με τις Φιλιππίνες στην κορυφή των επιλογών, ακολουθούμενες από Πακιστάν, Αίγυπτο και Μπαγκλαντές.
Παρόλα αυτά, ούτε οι μετακλήσεις είναι πανάκεια. Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι περιορισμοί στην έκδοση θεωρήσεων και οι καθυστερήσεις στην επεξεργασία των αιτήσεων εξακολουθούν να προκαλούν προβλήματα, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί φέτος.
Επιπλέον, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος κακής διαχείρισης του εργατικού δυναμικού, ιδιαίτερα όταν οι εργαζόμενοι από τρίτες χώρες εξαρτώνται εξ ολοκλήρου από τον εργοδότη τους.
Η κατάσταση στον τομέα της διοίκησης, των reception και των πιο εξειδικευμένων θέσεων, παραμένει ακόμη πιο σύνθετη. Δεν καλύπτονται από μετακλήσεις, οι ντόπιοι είναι δυσεύρετοι και οι μετακινήσεις από άλλες περιοχές της Ελλάδας είναι ελάχιστες. Αυτός είναι και ο λόγος που έχει ξεκινήσει ένα είδος εσωτερικού ανταγωνισμού, με «μετεγγραφές» στελεχών και υπαλλήλων από μονάδα σε μονάδα, συχνά με καλύτερους μισθούς και επιπλέον παροχές.
Η τουριστική εικόνα προς τα έξω είναι θετική, πίσω όμως από τις αφίξεις και τα χαμόγελα, υπάρχει μια αγορά που παλεύει καθημερινά να κρατηθεί όρθια με εξαντλημένους εργαζόμενους, άλυτα προβλήματα και μία μόνιμη αγωνία ποιος θα σηκώσει το βάρος της επόμενης μέρας.