• Συνέντευξη στον Skyrodos, με αιχμές για το παρελθόν, ανάλυση των πολιτικών επιλογών και σαφές μήνυμα συνέχισης του αγώνα για τη νησιωτικότητα
Η συζήτηση για το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου επιστρέφει δυναμικά στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου. Η πρόσφατη μερική αποκατάσταση του μέτρου σε δώδεκα νησιά αποτέλεσε αφορμή για νέα πολιτική αντιπαράθεση, αλλά και για ελπίδες σε τοπικές κοινωνίες που εδώ και χρόνια παλεύουν με αυξημένα κόστη. Σε αυτό το πλαίσιο, η συνέντευξη του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, κ. Γιώργου Χατζημάρκου, στον ραδιοφωνικό σταθμό Skyrodos και τον δημοσιογράφο Τώνη Μαρτίνη, είχε ιδιαίτερη βαρύτητα.
Ο ίδιος, με σαφήνεια αλλά και έντονη συναισθηματική φόρτιση, περιέγραψε την πορεία του ζητήματος, κατήγγειλε τις πολιτικές επιλογές που οδήγησαν στην απώλεια του καθεστώτος και διαμήνυσε πως η Ρόδος δεν πρόκειται να μείνει εκτός του αγώνα.
Η σχέση με τα μέσα ενημέρωσης και το ξεκαθάρισμα του παρελθόντος
Η συζήτηση ξεκίνησε με αναφορές στις σχέσεις του περιφερειάρχη με τον Τύπο. Ο κ. Χατζημάρκος τόνισε ότι ποτέ δεν αρνήθηκε πρόσκληση από δημοσιογράφους και ότι παραμένει πάντα διαθέσιμος για διάλογο. Αναγνώρισε ότι υπήρξαν στιγμές έντασης, κυρίως όταν υπήρξαν «ανακρίβειες» από πλευράς μέσων, αλλά υπογράμμισε ότι ο ρόλος του απαιτεί διαρκή παρουσία στον δημόσιο λόγο.
Το ιστορικό του ΦΠΑ και η πολιτική απόφαση του 2015
Η συζήτηση γρήγορα μεταφέρθηκε στο επίμαχο ζήτημα: τον ΦΠΑ στα νησιά. Ο περιφερειάρχης κατηγόρησε ευθέως την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ του 2015 ότι «παρέδωσε» το προνόμιο των μειωμένων συντελεστών, όχι επειδή το επέβαλε η Τρόικα, αλλά για ιδεολογικούς λόγους. Υπενθύμισε μάλιστα την επιστολή του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα προς τον πρόεδρο της Κομισιόν, στην οποία χαρακτηριζόταν η κατάργηση «μέτρο ισονομίας».
Για τον ίδιο, το αφήγημα ότι η Ελλάδα πιέστηκε από εξωτερικούς θεσμούς είναι «ψέμα», καθώς η επιστολή αποδεικνύει ότι η απόφαση ήταν πολιτική επιλογή της τότε κυβέρνησης. Η κατάργηση, σημείωσε, έγινε με τρόπο «βίαιο και προσβλητικό» για τις τοπικές κοινωνίες, αφού παρουσιάστηκαν τα νησιά ως εστίες φοροδιαφυγής.
Η πρόσφατη μερική νίκη: τα 12 νησιά που δικαιώθηκαν
Ο κ. Χατζημάρκος χαρακτήρισε «σημαντική νίκη» την πρόσφατη απόφαση για την επαναφορά του μέτρου σε 12 νησιά του Νοτίου Αιγαίου: Κάσος, Κάρπαθος, Χάλκη, Καστελλόριζο, Σύμη, Τήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος, Λειψοί, Αστυπάλαια και Αγαθονήσι.
«Το πανηγυρίζω, γιατί αυτά τα μικρά νησιά πήραν πίσω αυτό που τους έκλεψαν το 2015», είπε χαρακτηριστικά. Η επιστροφή του μέτρου δεν ήταν «δώρο» της Ευρώπης, όπως τόνισε, αλλά αποτέλεσμα πολυετούς αγώνα φορέων, συλλόγων, βουλευτών και της αυτοδιοίκησης.
Η Ρόδος ως «μεγάλη μάχη»
Παρά τη θετική εξέλιξη, η Ρόδος εξαιρέθηκε από την απόφαση. Ο περιφερειάρχης ξεκαθάρισε ότι το νησί αποτελεί τον μεγάλο στόχο. «Η Ρόδος έχει μεγάλη οικονομία, με ισχυρή επίδραση στην εθνική ανάπτυξη. Το μειωμένο ΦΠΑ στη Ρόδο δεν είναι απλώς μέτρο στήριξης της τοπικής κοινωνίας, αλλά βελτίωση της ανταγωνιστικότητας ολόκληρης της χώρας», σημείωσε.
Ο ίδιος θύμισε το παράδειγμα του 2013, όταν η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση οδήγησε σε αύξηση των δημοσίων εσόδων, αποδεικνύοντας ότι η μείωση των συντελεστών μπορεί να ενισχύσει την οικονομία αντί να τη ζημιώσει.
Το δημοσιονομικό κόστος και η κριτική στην επιχειρηματολογία
Απαντώντας σε ερώτηση του κ. Μαρτίνη, ο περιφερειάρχης αναφέρθηκε στα στοιχεία που είχαν παρουσιαστεί το 2015 στη Βουλή: το κράτος θα εξοικονομούσε 50 εκατομμύρια ευρώ ετησίως από την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών. Για τον ίδιο, αυτό το ποσό είναι μικρό σε σχέση με τις τεράστιες αρνητικές επιπτώσεις που προκάλεσε στα νησιά.
«Για 50 εκατομμύρια θυσιάστηκαν τόσοι άνθρωποι και τόσες τοπικές κοινωνίες. Ακόμη κι αν το ποσό είναι μεγαλύτερο, το τίμημα για τα νησιά ήταν δυσανάλογο», είπε, υπογραμμίζοντας ότι για μικρά νησιά όπως το Αγαθονήσι ή η Κάσος, η διαφορά 5%-7% στον ΦΠΑ ισοδυναμεί με ζήτημα επιβίωσης.
Η γεωπολιτική διάσταση και ο ανταγωνισμός
Ο περιφερειάρχης ανέδειξε και μια ακόμη πτυχή: τη γεωπολιτική. Όπως είπε, τα ελληνικά νησιά στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης ανταγωνίζονται περιοχές με πολύ χαμηλότερο κόστος και λιγότερους δημοκρατικούς περιορισμούς. «Όταν σχεδιάζουμε οικονομική πολιτική, πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τον ανταγωνισμό που έχουμε δίπλα μας. Ο μειωμένος ΦΠΑ είναι όπλο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας», τόνισε.
Η ανάγκη ενότητας και η κρίση στις σχέσεις με τον Δήμο Ρόδου
Η συζήτηση έθιξε και το ζήτημα της ενότητας των τοπικών φορέων. Ο κ. Χατζημάρκος παραδέχτηκε ότι οι σχέσεις Περιφέρειας και Δήμου Ρόδου βρίσκονται σε κρίση, αλλά ξεκαθάρισε ότι «υπάρχει η ωριμότητα να καταλαβαίνουμε πότε πρέπει να βάζουμε τις διαφορές στην άκρη». Τόνισε ότι η δουλειά γίνεται και από τους βουλευτές και από την τοπική αυτοδιοίκηση, με διαφορετική ένταση αλλά με κοινό στόχο.
Αναφορικά με τον τρόπο διεκδίκησης, σημείωσε ότι η Περιφέρεια επιλέγει μια στρατηγική τεκμηρίωσης και πειθούς και όχι «ακτιβιστικές κινήσεις με πλακάτ», τις οποίες χαρακτήρισε ξένες προς τον τρόπο λειτουργίας της.
Η στάση απέναντι στις κυβερνήσεις και το μήνυμα για το μέλλον
Ο περιφερειάρχης θέλησε να ξεκαθαρίσει ότι συνεργάζεται με όλες τις κυβερνήσεις, ανεξαρτήτως πολιτικής ταυτότητας, διότι αυτό επιβάλλει ο θεσμικός του ρόλος. Θύμισε ότι συνεργάστηκε και με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, παρά τις κατηγορίες που δεχόταν τότε, και ότι σήμερα δέχεται αντίστοιχες επικρίσεις ως «φιλοκυβερνητικός».
«Για μένα σημασία έχει να φέρνω αποτελέσματα στον τόπο. Η μεγάλη μάχη είναι η Ρόδος και εκεί δεν θα συμβιβαστούμε. Η σημαία δεν υποστέλλεται», κατέληξε.
Η συνέντευξη του κ. Χατζημάρκου στον Skyrodos ανέδειξε το ζήτημα του ΦΠΑ ως κομβικό στοιχείο για την οικονομική ζωή, την κοινωνική συνοχή και τη γεωπολιτική στρατηγική των νησιών.
Η μερική επιτυχία με τα 12 νησιά αποτελεί αφετηρία για νέα διεκδίκηση, με τη Ρόδο να βρίσκεται στο επίκεντρο της «μεγάλης μάχης». Το μήνυμα του περιφερειάρχη ήταν ξεκάθαρο: ο αγώνας συνεχίζεται μέχρι την τελική δικαίωση όλων των νησιών της χώρας.
