Στην ψηφιοποίηση του συστήματος καταγραφής παραβάσεων εναποθέτει τις ελπίδες της η Πολιτεία για τη μείωση των τροχαίων καθώς η χώρα μας εξακολουθεί να πληρώνει βαρύ φόρο αίματος στην άσφαλτο με τον αριθμό των νεκρών να αυξάνεται εκ νέου ύστερα από τη βελτίωση της δεκαετίας 2010 – 2020.
Την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση για την περίοδο 2021 – 2030 έχει θέσει ως στόχο τη μείωση κατά 50% των νεκρών και των σοβαρά τραυματιών από τροχαία σε μια πορεία που οδηγεί μακροπρόθεσμα στο «Όραμα Μηδέν» για μηδενικούς θανάτους έως το 2050, η Ελλάδα ύστερα από τη μείωση των θυμάτων κατά 50% έως το 2020, εξακολουθεί να βρίσκεται σχεδόν στον πάτο της ευρωπαικής κατάταξης.
Το 2021 η χώρα βρέθηκε στην 22η θέση μεταξύ των κρατών – μελών της Ε.Ε., με 57 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων. Τα στατιστικά αναδεικνύουν ως βασική αιτία το υψηλό ποσοστό θανάτων σε μοτοσικλετιστές και τροχαία εντός κατοικημένων περιοχών. Κρίσιμα ζητήματα συνεχίζουν να αποτελούν η υπερβολική ταχύτητα, η μη χρήση ζώνης ασφαλείας και κράνους, καθώς και η επικίνδυνη οδήγηση. Ειδικά στις αστικές περιοχές, η συμμόρφωση των οδηγών με τους βασικούς κανόνες κυκλοφορίας παρουσιάζει σημαντικά κενά.
Στην κατεύθυνση της βελτίωσης των δεικτών ασφαλείας στους ελληνικούς δρόμους, μετά την αυστηροποίηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αναβάθμιση του συστήματος ελέγχου και επιβολής προστίμων, μέσω της δημιουργίας ενός Ενιαίου Εθνικού Συστήματος Ψηφιακής Καταγραφής και Διαχείρισης Ελέγχων και Προστίμων Τροχαίας, το οποίο θα στηρίζεται στη λειτουργία σταθερών και μη καμερών σε 2.888 σημεία στην Αττική, τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη με ανοιχτό το ενδεχόμενο τοποθέτησής τους και σε άλλες περιοχές της επικράτειας.
Το λογισμικό του συστήματος θα αναλαμβάνει την ψηφιακή διαχείριση των ελέγχων και την έκδοση κυρωτικών πράξεων, ενώ θα παρέχει στους πολίτες τη δυνατότητα ηλεκτρονικής πληρωμής των προστίμων και υποβολής ενστάσεων.
Αυτήν την εβδομάδα η Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε., έθεσε σε διαβούλευση το τεύχος διακήρυξης του μεγάλου διαγωνισμού προϋπολογισμού 116,3 εκατ. ευρώ για την προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία για 10 έτη ενός δικτύου 2.500 καμερών, που θα τοποθετηθούν σε βασικά οδικά σημεία σε όλη την επικράτεια.
Οι κάμερες αυτές θα παρακολουθούν και θα καταγράφουν παραβιάσεις όπως υπέρβαση του ορίου ταχύτητας, παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση, μη χρήση ζώνης ασφαλείας και είσοδο σε λεωφορειολωρίδες, ενώ θα μπορούν να κάνουν και αναγνώριση προσώπου. Από το σύνολο των καμερών, οι 2.000 θα είναι σταθερές επιβλέποντας από 2 έως και 4 λωρίδες κυκλοφορίας ανιχνεύοντας παραβιάσεις και καταγράφοντας αριθμούς πινακίδων κυκλοφορίας, ενώ 500 θα είναι κινητές και θα εγκατασταθούν εντός των λεωφορείων.
Θα ανιχνεύουν τις παραβάσεις με τη χρήση ΑΙ
Οι νέες κάμερες αναμένεται να αξιοποιούν τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης για την ανίχνευση παραβάσεων χωρίς την ανάγκη ανθρώπινης παρέμβασης. Θα υποστηρίζουν σε πραγματικό χρόνο την αυτόματη αναγνώριση πινακίδων, τη διασταύρωση στοιχείων με εθνικές και ευρωπαϊκές βάσεις δεδομένων (όπως το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν και η INTERPOL), αλλά και την αναζήτηση ανασφάλιστων οχημάτων.
Η επιλογή των σημείων εγκατάστασης των 2.000 σταθερών καμερών θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με την Τροχαία, βάσει ειδικής μελέτης εφαρμογής, την οποία θα εκπονήσει ο ανάδοχος του έργου. Οι πρώτες περιοχές στις οποίες θα αναπτυχθεί το δίκτυο περιλαμβάνουν την Αττική, τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη. Συμπληρωματικά, 388 κάμερες πρόκειται να τοποθετηθούν σε φανάρια 41 κομβικών αξόνων σε περίπου 90 της πρωτεύουσας, με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Αττικής, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των καμερών στους 2.888 μέχρι τα τέλη του 2026. Πάντως το ακριβές χρονοδιάγραμμα της πλήρους λειτουργίας του συστήματος παραμένει ακόμα θολό, ενώ στην πορεία της διαδικασίας θα αποσαφηνιστούν και τα ακριβή σημεία εγκατάστασης των καμερών και αν σε αυτά θα συμπεριληφθούν και άλλα αστικά κέντρα.
Το συνολικό κόστος της προμήθειας του εξοπλισμού ανέρχεται σε 41.735.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).
Να σημειωθεί ότι το υπάρχον δίκτυο καμερών στην Ελλάδα κρίνεται ανεπαρκές και ξεπερασμένο. Όπως αναφέρεται στη διακήρυξη του έργου, πολλές από τις υφιστάμενες κάμερες είναι παλαιάς τεχνολογίας, κάποιες λειτουργούν ακόμα με φιλμ, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις δεν υπάρχουν καν συμβάσεις συντήρησης. Σημαντικές ελλείψεις παρατηρούνται και στους επαρχιακούς δρόμους και εθνικές οδούς, όπου η κάλυψη είναι εξαιρετικά περιορισμένη, ενώ ορισμένες εξ αυτών δεν καταγράφουν ούτε υπερβάσεις ταχύτητας.
«Σε βασικούς αυτοκινητόδρομους εκτός Αττικής, όπως η εθνική οδός Κορίνθου – Τρίπολης, υπάρχουν λίγες κάμερες, ενώ οι περισσότερες υφιστάμενες κάμερες χρησιμοποιούνται κυρίως για την καταγραφή παραβάσεων, όπως η χρήση της ΛΕΑ, και όχι της παρακολούθησης της ταχύτητας», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Εως και 10 χρόνια για την πληρωμή των κλήσεων – Σε εξέλιξη ο δίδυμος διαγωνισμος για το ψηφιακό σύστημα
Αντίστοιχα, η διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης των προστίμων παραμένει έως σήμερα αναποτελεσματική. Σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς, η ταμειακή βεβαίωση μιας παράβασης μπορεί να καθυστερήσει έως και πέντε έτη, ενώ η διαδικασία είσπραξης μπορεί να διαρκέσει άλλα τόσα, αγγίζοντας συνολικά τα δέκα χρόνια. Το φαινόμενο αυτό αποδίδεται κυρίως στην απουσία ψηφιακής υποδομής, τη γραφειοκρατία των Δήμων και τη δυσκολία συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων.
Το νέο Ενιαίο Ψηφιακό Σύστημα εκτιμάται ότι θα εξαλείψει αυτά τα προβλήματα. Ο σχετικός διαγωνισμός «τρέχει» ήδη με στόχο να προκύψει ένα λογισμικό ολιστικής διαχείρισης. Οι παραβάσεις που θα καταγράφονται αυτόματα από τις κάμερες ή χειροκίνητα από τους αστυνομικούς, θα καταχωρούνται σε κεντρικό σύστημα. Το σύστημα θα αναλαμβάνει την άμεση έκδοση και αποστολή της ειδοποίησης στον οδηγό, με δυνατότητα ηλεκτρονικής πληρωμής μέσω τραπεζικών εφαρμογών ή πλατφορμών του Δημοσίου.
Οι πολίτες θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να υποβάλουν ένσταση ψηφιακά, να ζητήσουν επανεξέταση της υπόθεσής τους, να ζητήσουν ακρόαση μέσω βιντεοκλήσης και να παρακολουθούν την πορεία της διαδικασίας μέσω ηλεκτρονικών ειδοποιήσεων. Όλες οι διαδικασίες θα καταγράφονται ψηφιακά, με πλήρη ιχνηλασιμότητα και διαφάνεια, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα στατιστικής ανάλυσης των δεδομένων για τον εντοπισμό περιοχών με αυξημένη επικινδυνότητα.
Δεδομένης μάλιστα της ιχνηλασιμότητας, εκτιμάται ότι θα μηδενιστούν τα περιστατικά «σβησίματος» κλήσεων. Η συνολική αξία της σύμβασης για το έργο ανέρχεται σε 10.368.000 ευρώ (προ ΦΠΑ) ή 12.856.320 ευρώ (με ΦΠΑ), ενώ η διαγωνιστική διαδικασία βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη φάση αξιολόγησης των προσφορών.
Τα έργα θα χρηματοδοτηθούν μέσω των προστίμων του νέου Κ.Ο.Κ. και άλλων πηγών του Δημοσίου.
Πιλοτικό σύστημα ελέγχου υποτροπών
Ταυτόχρονα με το νέο ψηφιακό σύστημα δρομολογείται η ανάπτυξη για δοκιμή ενός νέου Πληροφοριακού Συστήματος Ελέγχου Υποτροπών.
Στόχος είναι να διερευνηθεί η αποτελεσματικότητα ενός ψηφιακού εργαλείου στην παρακολούθηση του ιστορικού παραβάσεων κάθε οδηγού, προκειμένου να εντοπίζονται έγκαιρα οι περιπτώσεις υποτροπής. Σε τέτοια περιστατικά, θα μπορούν να ενεργοποιούνται οι προβλεπόμενες από τον ΚΟΚ αυστηρότερες ποινές.
Ο κύκλος λειτουργίας του συστήματος είναι πλήρως αυτοματοποιημένος: ξεκινά από την καταγραφή της παράβασης, συνεχίζει με την ταυτοποίηση του οχήματος ή του οδηγού μέσω αναγνώρισης πινακίδας κυκλοφορίας, και καταλήγει στην αξιολόγηση για τυχόν υποτροπή και την αντίστοιχη έκδοση της διοικητικής πράξης.
Εκτός από την επιβολή ποινών, το σύστημα θα συγκεντρώνει και στατιστικά δεδομένα για τη συχνότητα και τα είδη των υποτροπών, ανά περιοχή και χρονική περίοδο.
Για την πιλοτική εφαρμογή του έργου, προβλέπεται η τοποθέτηση οκτώ καμερών σε επιλεγμένα σημεία του οδικού δικτύου, βάσει συγκεκριμένων τεχνικών, κυκλοφοριακών και στατιστικών κριτηρίων. Οι κάμερες αυτές θα είναι εξοπλισμένες με τεχνολογία Αυτόματης Αναγνώρισης Πινακίδων Κυκλοφορίας (ANPR), καθώς και με δυνατότητες καταγραφής διαφόρων παραβάσεων, όπως παραβίαση του ορίου ταχύτητας, ερυθρού σηματοδότη ή λωρίδων αποκλειστικής χρήσης.
Το έργο έχει δοκιμαστικό χαρακτήρα και δεν προβλέπει μόνιμη εγκατάσταση εξοπλισμού. Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της τεχνικής απόδοσης του συστήματος και των δυνατοτήτων του να ενσωματωθεί πλήρως στο νέο πλαίσιο του ΚΟΚ, αυτές οι οκτώ κάμερες θα απομακρυνθούν.
Πηγή: ethnos.gr