Τα σκληρά παζάρια που είναι σε πλήρη εξέλιξη στο παρασκήνιο μεταξύ της Ryanair, της Fraport για τα τέλη αεροδρομίων, αλλά και των τοπικών φορέων των Χανίων για την επιδότηση των δρομολογίων, όπως και οι προοπτικές που έχει η ίδια στη γερμανική αγορά συγκριτικά με την Ελλάδα φαίνεται να βρίσκονται πίσω από την απόφαση της ιρλανδικής εταιρίας να κλείσει η βάση της στα Χανιά, αλλά και να προχωρήσει σε μείωση των δρομολογίων εσωτερικού στην Ελλάδα από την 1η Ιουνίου.
Μάλιστα, η ίδια η αεροπορική εταιρία το αποκαλύπτει εμμέσως πλην σαφώς στην ανακοίνωση που εξέδωσε χτες. «Δυστυχώς, οι χρεώσεις των ελληνικών αεροδρομίων, στην πλειοψηφία τους, ενθαρρύνουν τα δρομολόγια μόνο το καλοκαίρι και μόνο σε διεθνείς προορισμούς, δρομολόγια τα οποία απαιτούν λιγότερα αεροσκάφη στην Ελλάδα.
» Συνεπώς, δύο αεροσκάφη θα μεταφερθούν από την Ελλάδα στη Γερμανία, όπου μπορούν να επιτύχουν υψηλότερη απόδοση σε ετήσια βάση. Η Ryanair παραμένει ανοικτή σε συζητήσεις με τους αρμόδιους φορείς εκμετάλλευσης των αεροδρομίων για τη δημιουργία σχεδίου ανάπτυξης, το οποίο θα αφορά όλες τις αεροπορικές εταιρείες, θα υποστηρίζει πτήσεις καθ’ όλο το έτος και θα δικαιολογεί επιπλέον αεροσκάφη με μόνιμη βάση στα ελληνικά αεροδρόμια» δήλωσε ο διευθυντής Πωλήσεων & Μάρκετινγκ της Ryanair για την ανατολική Μεσόγειο, Νικόλαος Λάρδης.
Τον περασμένο Ιούνιο o Ντέιβιντ Ο’ Μπράιεν, εμπορικός διευθυντής της Ryanair, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου, σε ερώτηση ποια είναι τα σχέδια της εταιρείας για το 2018 σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ανέφερε ότι «αυτή τη στιγμή φτιάχνουμε το πρόγραμμά μας για το καλοκαίρι του 2018 που θα καθοριστεί από τις τιμές των αεροδρομίων σε όλη την ευρωπαϊκή αγορά.
» Στην περίπτωση απουσίας αναπτυξιακών πρωτοβουλιών στην Ελλάδα, είναι πιθανόν η Ryanair να εστιάσει την ανάπτυξή της στην ελληνική αγορά μόνο κατά τους μήνες αιχμής και να εξετάσει την προοπτική πρόσθετων περικοπών κατά την ενδιάμεση περίοδο μεταξύ χαμηλής και υψηλής ζήτησης».
Δε θέλει τέλη
Κατ΄ επανάληψη η Ryanair έχει θέσει το ζήτημα της εξάλειψης των τελών ειδικά τους χειμερινούς μήνες, ως κίνητρο για τη συνέχιση των πτήσεων, αναφερόμενη σε όλη την ΕΕ στο πλαίσιο της συζήτησης για τον ενιαίο αεροπορικό ευρωπαϊκό χώρο.
Βέβαια συχνά, (όπως τον περασμένο Σεπτέμβριο κατά τη Διάσκεψη Υψηλού Επιπέδου για τον Τουρισμό στις Βρυξέλλες) η μεγαλύτερη low cost εταιρία της Ευρώπης έχει θέσει το θέμα της πλήρους κατάργησης των τελών, καθώς η ανταπόδοση από την ανάπτυξη του πτητικού έργου είναι πολύ μεγαλύτερη, όπως επισημαίνει.
Πάντως, στα καρφιά της Ryanair για τις υψηλές χρεώσεις αναφέρεται σε δήλωσή του ο γενικός διευθυντής Εμπορικής και Επιχειρηματικής Ανάπτυξης της Fraport Greece, Γιώργος Βήλος. Όπως σημείωσε ο κ. Βήλος: «Η απόφαση της Ryanair να περιορίσει το πτητικό της έργο στην αγορά του εσωτερικού οφείλεται σε επιχειρησιακούς λόγους της εταιρείας. H Fraport Greece σέβεται τις επιχειρησιακές ανάγκες και επιλογές της Ryanair, η οποία σε κάθε περίπτωση εξακολουθεί να αποτελεί έναν στρατηγικό συνεργάτη που επιχειρεί στα 9 από τα 14 αεροδρόμια, κατέχοντας σημαντικό μερίδιο αγοράς και καταγράφοντας μεγάλη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια στους διεθνείς προορισμούς. Από την πλευρά μας, προτεραιότητα αποτελεί η εξυπηρέτηση της αυξημένης επιβατικής κίνησης που αναμένουμε φέτος στα αεροδρόμιά μας και οι ενέργειές μας στοχεύουν προς αυτή την κατεύθυνση».
Ενδιαφέρον μόνο για διεθνείς πτήσεις
Πάντως, συνολικά από το «ΔΑΑ Ελ. Βενιζέλος» και μετά τις αποφάσεις για περικοπές η Ryanair κατά τη θερινή περίοδο του 2018 έχει προσθέσει 13 επιπλέον διεθνείς προορισμούς στο δίκτυο που εξυπηρετεί από την Αθήνα, σε σχέση με την περσινή περίοδο.
Μάλιστα, αυτοί είναι σε αγορές με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον ελληνικό τουρισμό, δηλαδή τη Γερμανία, την Πολωνία, τη Λιθουανία, τη Φινλανδία και τη Δανία. Ουσιαστικά οι διεθνείς πτήσεις είναι αυτές που έχουν «ψωμί» και φέρνουν κέρδη όπως καταφαίνεται. Επίσης η εξαγορά της Nikki (πρώην Air Belrin) της ανοίγει μια νέα πόρτα στη μεγάλη αγορά της Γερμανίας, όπου φαίνεται ότι ποντάρει.
«Βράζουν» τα Χανιά
Παράγοντες του τουρισμού στα Χανιά είναι ανάστατοι και σοκαρισμένοι από την απόφαση, καθώς η πόλη ουσιαστικά χάνει έτσι την επαφή της με τους τουρίστες που έδωσαν ώθηση στην τοπική οικονομία τα προηγούμενα χρόνια.
Πριν από λίγες μόνο ημέρες ο δήμαρχος Πλατανιά Γιάννης Μαλανδράκης είχε ασκήσει έντονη κριτική στη Fraport για τον τρόπο, με τον οποίο διαχειρίζεται το αεροδρόμιο και τελικά οι φόβοι που εξέφρασε επιβεβαιώθηκαν.
Με τον τουρισμό να είναι σε απογείωση για τα Χανιά, αδικαιολόγητη χαρακτήρισε τη κίνηση της Ryanair να σταματήσει τα δρομολόγια της από και προς Χανιά ο πρόεδρος ΕΒΕΧ Αντώνης Ροκάκης. Ο κ. Ροκάκης δήλωσε συγκεκριμένα: «Η αδικαιολόγητη και δίχως πρότερη ενημέρωση απόφαση της αεροπορικής εταιρίας Ryanair να σταματήσει τα δρομολόγια της από και προς το αεροδρόμιο ‘Ιωάννης Δασκαλογιάννης’ αποτελεί πλήγμα για τον τουρισμό σε όλο το νομό Χανίων.
» Πριν λίγα χρόνια ο νομός μας ‘αγκάλιασε’ την συγκεκριμένη εταιρία και μάλιστα με ουκ ολίγο κόστος, φροντίζοντας ταυτόχρονα να χτίσει μια υγιή και εποικοδομητική σχέση. Παρ’ όλα αυτά, η εταιρία αποφάσισε πως πλέον τα Χανιά δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντά της, όπως τα εξυπηρετούν άλλες ευρωπαϊκές περιοχές.
» Ως Επιμελητήριο Χανίων θεωρούμε πως η διαβούλευση τόσο με την Ryanair, όσο και με άλλες low cost αεροπορικές εταιρίες, αλλά και τη Fraport, πρέπει να συνεχιστεί σε θεσμικό επίπεδο, ώστε να καταφέρουμε τα μέγιστα οφέλη για το νομό και το νησί μας.»
Μεταξύ του Επιμελητηρίου και της Ryanair υπάρχει μια συμφωνία επιδότησης της παρουσίας της εταιρίας στα Χανιά. Δηλαδή οι επαγγελματίες του τουρισμού και ειδικά οι ξενοδόχοι και δωματιούχοι, ανάλογα με την κατάταξη των καταλυμάτων, καταβάλουν ένα ποσό ανά δωμάτιο για την «προβολή» των Χανίων στα αεροδρόμια που χρησιμοποιεί η Ryanair.
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα είδος ιδιωτικής επιδότησης. Μάλιστα συχνά στο παρελθόν π.χ. Μαγνησία, Δωδεκάνησα (Κως), η Ryanair είχε αιφνιδιαστικά αποσύρει αεροπλάνα από δρομολόγια όταν δεν τα «είχε βρει» με τους τοπικούς φορείς για τις επιδοτήσεις αυτές.
Η συμβολή της Ryanair
Αναμφισβήτητα η εταιρία έχει συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη του τουρισμού ειδικά του εκτός πακέτων επισκεπτών. Η δραστηριότητά της στην Ελλάδα ξεκίνησε το 2010 πραγματοποιώντας διεθνείς πτήσεις στην Ευρώπη από τους περιφερειακούς αερολιμένες του Βόλου και της Κω.
Η μεγάλη όμως είσοδος στην ελληνική αγορά έγινε το 2014, όταν η εταιρεία δημιούργησε τρεις βάσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Χανιά με συνολικά έξι αεροπλάνα στην Ελλάδα, «μια επένδυση πάνω από 600 εκατ. δολάρια», όπως έχει αναφέρει η εταιρία κατά καιρούς.
Μάλιστα την επόμενη εβδομάδα είναι προγραμματισμένη μια εορταστική εκδήλωση από τη διοίκηση του «ΔΑΑ Ελ. Βενιζέλος» και τη Rynair για το σπάσιμο του φράγματος των 10 εκατ. επιβατών στα δρομολόγια από και προς την Αθήνα από το 2014 μέχρι σήμερα.
Οι μνηστήρες
Σε κάθε περίπτωση εφόσον παραμείνει σε βάθος χρόνου αυτή η απόφαση της ιρλανδικής εταιρίας δεν αποκλείεται να υπάρξουν επίδοξοι αντικαταστάτες στα δρομολόγια εσωτερικού.
Εταιρίες όπως η Ellinair, Skyexpress, Volotea ήδη ενεργοποιούνται στην εσωτερική αγορά κι αναμένουν το τι θα πράξει η Rynair για να να διαμορφώσουν στρατηγική. Επίσης με ενιδαφέρον παρακολουθεί και η ακτοπλοΐα τις εξελίξεις καθώς η παρουσία της Ryanair είναι βαρόμετρο για την κίνηση ειδικά προς Κρήτη.
Σε επίπεδο διεθνών δρομολογίων η έλευση της Wizz Air φέρνει ένα μεγάλο low cost παίκτη στην Αθήνα που ακολουθεί κατά πόδας τους Ιρλανδούς. Οπότε είναι προφανές ότι το παιχνίδι είναι ανοικτό εφόσον βέβαια παραμείνει στην τουριστική αγορά ισχυρή η ζήτηση για την Ελλάδα.
Γιώργος Αλεξάκης
